26.08.2013 Views

Euskal prentsa herri proiektua da - Euskara

Euskal prentsa herri proiektua da - Euskara

Euskal prentsa herri proiektua da - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

VI. Atala. katea ez <strong>da</strong> eten<br />

Erria" aldizkariaren baitan (1880-1918: Manterola, Arzak, Carmelo Etxegarai, Marzelino<br />

Soroa, Francisco López Alen...) Hegoalderako. Foruen galera-urteak bait dira (1876).<br />

Urtealdi hauetan (1900-1923) euskarak halako ospe berezi bat lortzen du, guttienez<br />

<strong>Euskal</strong> Herriaren nortasun agiria delako. <strong>Euskara</strong>rekin zerikusirik duen edozeren garapen-<br />

urteak dira du<strong>da</strong>rik gabe. 1901ean, Martin Landerretxe abateak <strong>Euskal</strong>tzaleen Biltzarra<br />

Elkartea sortzen du eta hor biltzen dira besteren artean Kanpion, Urkixo, Guilbeau, Arrese<br />

Beitia, Azue, Gregorio Mujika, Sabino Arana, Barbier, Broussain, Lacombe, Daranantz<br />

etab. Urte horretan bertan antolatzen <strong>da</strong> Hen<strong>da</strong>ian Lehen Ortografi Kongresoa, besteak<br />

beste aurreko horien partehartzez.<br />

Aldizkaritan ere halako joritasun nabarmena <strong>da</strong>go urtealdi honetan. Euskera 1920,<br />

Aranzazu 1921, Gure Herria 1921, Eusko Folklore 1921, Gure Mixiolaria 1921, Kaiku<br />

1921, Vi<strong>da</strong> Vasca 1924, Bulletin du Musée Basque (1924), goian aipatutakoaz beste.<br />

Aldizkariotan euskarak funtzio berezia du: kreaziozko, itzulpen, ipuin,<br />

gramatikazko zereginetarako uzten <strong>da</strong>, "eusko yakintzak/el saber vasco"-k bere<br />

he<strong>da</strong>penerako er<strong>da</strong>raren beharra izaki. Horregatik, bigarren mailako hizkuntza <strong>da</strong> euskara<br />

aldizkariotan. Bide hauxe jarraituko du urte batzu geroago "Yakintza" (1933-36)<br />

aldizkariak Aitzolen eskutik euskararentzat biografiak, poemak, antzerki-zatiak eta<br />

itzulpenak utziz eta orobat % 8-10a eskainiz. Berdin RSVAP (1945-80), "Eusko Jakintza"<br />

(1947-57). <strong>Euskal</strong> kulturaren kate elebiduna, Jokin Zaitegik hautsiko du "Euzko<br />

Gogoa"rekin (1950-59) gerraondoko lehen euskal aldizkariarekin. Geroztik, euskal<br />

kulturaren euskaltasuna Jakin-ek ekarri du, bereziki, gure arteraino.<br />

331

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!