12.05.2015 Views

samoqalaqo sazogadoeba - Center for Social Sciences

samoqalaqo sazogadoeba - Center for Social Sciences

samoqalaqo sazogadoeba - Center for Social Sciences

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

TamaSobs saxelmwifo.<br />

aq unda gavixsenoT, rom es <strong>for</strong>mulirebebi ar aris mTlad zusti, vinaidan xan Cven<br />

vlaparakobT realurad arsebul media sistemebze, xolo xandaxan gadavdivarT<br />

laparakze idealuri tipebis Sesaxeb, romlebsac es realurad arsebuli sistemebi metnaklebad<br />

waagaven. imedia, rom es gansxvaveba realur sistemebsa da idealur tipebs<br />

Soris ar iqneba miviwyebuli, miuxedavad <strong>for</strong>mulirebebis erTgvari uzustobisa.<br />

realuri media sistemebi arasdros ar emTxveva zustad romelime idealur tips,<br />

aramed rogorc wesi moicaven yvela tipisaTvis damaxasiaTebel niSnebs metnaklebobiT.<br />

aq laparakia mxolod imaze, Tu romeli niSnebi sWarbobs ama Tu im qveynis<br />

sistemebSi, da ara idealuri tipisa da realuri sistemis srul identurobaze.<br />

mediis es idealuri tipebi erTmaneTisgan gansxvavdeba im parametrebiT, romelbic<br />

avtorebma media - sistemebis mTavar maxasiaTeblebad Camoayalibes. sanam maT calcalke<br />

ganvixilavdeT, isic unda avRniSnoT, rom media - sistemebi, iseve rogorc maTi<br />

maxasiaTeblebi, warmoadgenen sakmaod mdgrad da nela cvalebad institutebis<br />

nakrebebs — maTi <strong>for</strong>mirebis sawyisebi sakmaod Soreul warsulSi midis, xolo<br />

trans<strong>for</strong>macia did dros moiTxovs. iseve, rogorc sxva socialur bazisur<br />

maxasiaTeblebs, maT mdgradoba axasiaTebs, romelic ar eqvemdebareba swraf, da<br />

Tundac saSualo siswrafis cvlilebebs. ase, is, rom masobrivi presa istoriulad adre<br />

gavrcelda zogierT qveynebSi (XIXs.-XX saukunis daswyisSi), sxvebSi ki — ara, dResac<br />

vlindeba presis tiraJebSi. skandinaviis qveynebSi dResac maRalia gazeTebis kiTxvis<br />

Cveva da kultura, xolo saberZneTSi, maTTan SedarebiT, gacilebiT ufro dabali.<br />

beWdviTi mediis dasabamidan politikuri agitacia mis centralur funqciad<br />

ganixileboda. gavrcelebuli iyo pirvel rigSi publicistika, romelsac gavlena unda<br />

moexdina sazogadoebrivi azris <strong>for</strong>mirebaze. mxolod mecxramete saukunis bolos<br />

daiwyo gavrceleba komerciulma presam, da, imave dros, sul ufro popularuli xdeba<br />

Jurnalistis, rogorc neitraluri arbitris, cneba — Jurnalistis, romelic ganze<br />

dgas nebismieri politikuri interesebisgan da partiebisgan. amdenad, Jurnalistikis<br />

Tanamedrove normatiuli liberaluri modeli — obieqturi, miukerZoebeli<br />

Jurnalistika — SedarebiT gviandeli warmonaqmnia. dResdReobiT balansi neitralur<br />

in<strong>for</strong>maciul da propagandistul Jurnalistikas Soris sxvadasxva sistemebSi<br />

sxvadasxvanairi arsebobs. ase, daniaSi, wina saukunis dasawyisSi yvela qalaqSi<br />

arsebobda oTx-oTxi gazeTi, romelic warmoadgens oTx ZiriTad politikur partias.<br />

dResdReobiT partiebTan presis uSualo mibma gacilebiT ufro iSviaTia, ufro xdeba<br />

zogadi politikuri poziciebis dakaveba — magaliTad, marjvena-centristulis, an<br />

marcxena-centristulis.<br />

gansxvavebiT am ori viTarebisgan — obieqturi, neitraluri presa da zogad<br />

politikur orientirebze (idealebze, ideologiebze) orientirebuli presa, arsebobs<br />

kidev mesame varianti. iq, sadac politikuri paralelizmi politikasa da medias Soris<br />

maRalia, media sistema SeiZleba xasiaTdebodes `gare pluralizmiT” — anu arsebobdes<br />

bevri sxvadasxva orientaciis mqone media. amisgan gansxvavebiT, pirvel, neitralur<br />

variantSi ufro mosalodnelia `Sida pluralizmis” arseboba — erTi pulbikaciis<br />

farglebSi sxvadasxva politikuri midgomebis warmoCineba.<br />

rac Seexeba telemauwyeblobas, da, gansakuTrebiT, sazogadoebriv mauwyeblobas,<br />

masSi SeiZleba davafiqsiroT Semdegi modelebi: profesiuli modeli (BBC) —<br />

xasiaTdeba yvelaze dabali politikuri paralelizmiT; samTavrobo modeli (axlosaa<br />

saxelmwifo mauwyeblobis modelTan) — yvelaze maRali paralelizmi; maT Soris<br />

SualedSi imyofeba pluralistuli modelebi, sadac mauwyebloba ar aris<br />

politikurad neitraluri, magram arc monopolizeburia. masSi uzrunveyofilia an<br />

85

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!