Generieke Kennisbasis Tweedegraads ... - 10 voor de leraar

1.1.3 Voorbeelduitwerkingen
Uitwerking 1
Situatie-taak-activiteit
Een leerling (mbo) vertelt dat hij een probleem wel op kan lossen, maar dat hij dan
achteraf eigenlijk niet precies weet hoe hij dat heeft gedaan. De startbekwame
docent heeft tot taak uit te leggen dat in sommige gevallen zulke impliciete kennis
niet voldoende is. De docent gaat daartoe een gesprek aan met deze leerling.
Resultaat-beheersingsniveau-diepgang
Na het gesprek begrijpt de leerling dat het vaak nodig is om over expliciete kennis te
beschikken, bijvoorbeeld als een nieuw teamlid ingewerkt moet worden in een functie
of als de impliciete kennis in een nieuwe situatie niet goed werkt.
Uitwerking 2
Situatie-taak-activiteit
Een leerling in het vmbo moet leren om een complexe beroepstaak uit te voeren.
Het is de taak van de startbekwame docent om vooraf te analyseren welke typen kennis,
vaardigheden en houdingen de leerling zal moeten verwerven om de taak zelfstandig
uit te kunnen voeren.
Resultaat-beheersingsniveau-diepgang
Uit de analyse blijkt dat er vooral sprake is van declaratieve kennis en geautomatiseerde
motorische vaardigheden. Op basis daarvan bespreekt de docent met de leerling en de
werkmeester op welke manier de beroepstaak aangeleerd kan worden.
1.2 Visies op leren
1.2.1 Omschrijving
Leerpsychologische theorieën kunnen de docent waardevolle inzichten verschaffen, op basis
waarvan het pedagogische en didactische handelen kan worden versterkt. Deze theorieën zijn
niet afzonderlijk van elkaar ontstaan en het is ook niet altijd duidelijk welke leerpsycholoog
bij welke stroming hoort. Sommige ideeën uit bijvoorbeeld het behaviorisme worden nu als
achterhaald beschouwd, terwijl andere elementen nog steeds waardevol zijn. Inzichten ontleend
aan het behaviorisme kunnen bijvoorbeeld worden toegepast bij het bepalen van een
effectieve manier van straffen en belonen. Daarmee is niet gezegd dat straffen en belonen nog
steeds als de belangrijkste manieren worden gezien om een leerling te motiveren om iets te
leren. Enig inzicht in de ontstaansgeschiedenis van leertheorieën helpt de docent daarom in
het kiezen van waardevolle elementen uit alle stromingen.
Generieke kennisbasis Tweedegraads lerarenopleidingen | 17