Generieke Kennisbasis Tweedegraads ... - 10 voor de leraar

2.3.2 Kernconcepten en –methodieken
Kernconcepten
Leerprocessen in lessen en (beroeps)taken.
• Opzet van verschillende typen lessen
(in lesdelen en -fragmenten).
• Perspectief op de les vanuit het principe
van de onderlinge afstemming van de
leeractiviteiten van de leerling (ook
buiten het klassenverband zoals bij
huiswerk, leertuinen en mediatheek) en
de onderwijsactiviteiten van de leraar5 .
• Kenmerken (evidence based) van efficiente
en effectieve lessen6 .
Leerarrangementen
• Opbouw en inrichting van een leerarrangement.
• Perspectief op het leerarrangement
vanuit het principe van de fasering van
het leren over een langere leerperiode
met (huiswerk)-opdrachten en leertaken
die rechtdoen aan verschillen in
leerstijlen en informatieverwerking.
• Taalgericht vakonderwijs en bijdragen
aan taalverwerving:
- didactisch model woordenschatuitbreiding;
- strategieën voor begrijpend lezen,
luisteren, functioneel schrijven en
spreken, en woordenschatvergroting
(receptief en productief woordgebruik,
oppervlakkige en diepe
woordkennis);
- mondelinge en schriftelijke vormen
van scaffolding.
• Kenmerken (evidence based) van efficiente
en effectieve leerarrangementen.
Buitenschools en werkgerelateerd leren.
• Opzet en vormgeving van verschillende
categorieën van buitenschools en werkgerelateerd
leren, ook in samenhang
met het leren in de (beroeps)praktijk.
• Integratie met buitenschools leren vanuit
het principe van het verbinden van het
leren met de praktijk- en de toepassingsmogelijkheden
in een betekenisvolle
context (practica, veldwerk, excursies,
beroepsauthentieke situaties, leren en
werken, werkplekleren).
• Kenmerken (evidence based) van
efficiënt en effectief buitenschools en
werkplekgerelateerd leren.
Kernmethodieken
• Ontwerpen van een les en andere
leerarrangementen.
• Ontwikkelen van (digitale) leer-
opdrachten, leertaken, huiswerk en
handleidingen voor leerlingen om
de leeractiviteit te sturen.
• Uitvoeren van een variëteit aan werkvormen
(aanbiedende vormen, gespreksvormen
en vormen voor zelfstandig
werken en samenwerkend leren).
• Uitvoeren van lesmodellen voor directe
instructie, inclusief gebruik van presentatiesoftware
en digitaal schoolbord en
samenwerkend leren, inclusief
manieren om samenwerking digitaal
te faciliteren, waaronder synchrone en
asynchrone digitale communicatie.
5. Deze afstemming is nadrukkelijk zichtbaar in methodieken voor het leren van begrippen (oriënteren, begrijpen,
integreren en toepassen), het leren van vaardigheden (oriënteren, voordoen stappenplan, nadoen plus oefenen,
feedback geven en krijgen en zelfstandig uitvoeren) en het leren van moreel denken in de les.
6. State of the art inzichten m.b.t. effectiviteit van werkvormen zoals bijvoorbeeld: de individuele aanspreekbaarheid
in de klas, en bij directe instructie: het structureren van de leerstof aanbrengen en de aandacht voor het
groepsproces en het klassengebeuren, en bij samenwerkend leren de zichtbaarheid van het leren en denken,
de misconcepten identificeren en leerstof op het juiste niveau aanbieden.
Generieke Kennisbasis Tweedegraads lerarenopleidingen | 29