Generieke Kennisbasis Tweedegraads ... - 10 voor de leraar

Uitwerking 3
Situatie-taak-activiteit
De vader van Jeroen heeft een assurantiekantoor en wil graag dat Jeroen bij hem komt
werken, zodat hij later de zaak kan overnemen. Jeroen zit op de school voor Commerciële
Dienstverlening (ROC). Hij komt vaak te laat en werkt zijn opdrachten matig, soms helemaal
niet, uit. De stagebegeleider van Jeroen belt met zijn coach met de mededeling
dat Jeroen vandaag weer niet is komen opdagen, Jeroen is niet meer welkom binnen
het stageverlenend bedrijf. De coach nodigt Jeroen uit voor een gesprek.
Resultaat-beheersingsniveau-diepgang
De coach van Jeroen heeft twee relaties gelegd: (1) vanuit het perspectief van loopbaanbegeleiding
vraagt de coach zich af of Jeroen wel geschikt is om assurantieadviseur te
worden, of het voor Jeroen wel werkbaar is om aan een kantoorbaan te beginnen.
(2) vanuit het perspectief van identiteitsontwikkeling houdt de coach rekening met
fore closure. In het gesprek met de coach geeft Jeroen aan heel erg graag een stoer
beroep te willen: ‘Politie of leger lijkt me helemaal te gek, dat weten mijn ouders ook wel.’
De coach stuurt Jeroen door naar de decaan.
4.2 Morele ontwikkeling van de adolescent
4.2.1 Omschrijving
De waarden, normen en idealen die de jongere voor zichzelf formuleert, maakt in de adoles-
centie een ontwikkeling door. Kohlberg (1902-1994) ging daarbij uit van verschillende stadia van
morele denkontwikkeling die elkaar opvolgen. Waarden en normen worden in een geleidelijk
identificatieproces overgedragen. De huidige samenleving is echter zeer pluriform en er is niet
langer sprake van collectieve waarde- en zingevingssystemen. Het lijkt erop dat het zich eigen
maken van waarden en idealen steeds meer een individuele zoektocht is geworden. Er is daarbij
slechts een geringe, positieve correlatie met intelligentie, taligheid en sociaaleconomische
status van de adolescent. Ouders zijn echter nog steeds een belangrijk oriëntatiepunt.
Recent onderzoek toont aan dat religie en van huis uit meegekregen normen en waarden
van invloed zijn op het morele oordelen van de adolescent. In het hele proces is de adolescent
dus een actor en geen passief object. De omgeving, niet alleen de ouders, maar ook de
school, kan invloed uitoefenen op het ontwikkel- en rijpingsproces en het proces sturen; het
puberbrein is in alle opzichten ‘under construction’. Dat de startbekwame docent in het v.o.
kennis moet hebben van de morele denkontwikkeling van jongeren bij het bespreekbaar
maken van en omgaan met al dan niet problematische situaties en morele dilemma’s in de
groep of individueel, bij het voorkomen van agressie, pesten, omgaan met verdriet en rouw,
echtscheiding enzovoort, zal duidelijk zijn.
Generieke kennisbasis Tweedegraads lerarenopleidingen | 45