CEOV, Aanbevelingen voor terminologie - Taalunieversum

5
Werkmethode in
terminologie
56
De hiërarchie tussen begrippen is erg belangrijk voor terminologie. Er
bestaan bv. abstracte verbanden tussen begrippen. Deze verbanden zorgen
voor een onderscheid tussen verschillende soorten begrippen: bovenbegrippen
(BB), onderbegrippen (OB) en nevenbegrippen (NB) (begrippen die
samen met andere begrippen op hetzelfde niveau staan). Deelverbanden
(geheel en deel) zorgen dan weer voor raam – en deelbegrippen 2 .
De plaats van een begrip in een begrippenstelsel wordt door twee parameters
bepaald: omvang en inhoud. Hoe groter de inhoud van een begrip is
(dus hoe meer begrenzende kenmerken), hoe beperkter de omvang van
dat begrip zal zijn (in de zin dat er minder onderbegrippen zullen zijn). Elk
bovenbegrip kan bovendien een onderbegrip zijn van een begrip dat op een
hoger niveau staat.
Definities vormen de basis van begrippenstelsels omdat ze begrippen
begrenzen en bepalen in vergelijking met andere begrippen. Daarvoor
worden begrenzende kenmerken gebruikt die tijdens de evaluatie van bronteksten
worden bepaald (cf. 2.2.1 en 4.1.4).Dit tonen we aan met het
volgende voorbeeld uit het vakgebied van de arbeidsgegevens 3 :
Beroepsbevolking (BB)
Personen met een Werklozen (personen zonder
betrekking (OB / NB) betrekking) (OB/ NB)
Werkloze
Tot de werklozen behoren alle
personen boven de leeftijd van
15 jaar, die gedurende de referentieperiode:
- zonder werk waren;
- direct beschikbaar waren
voor werk in loondienst of als
zelfstandige;
Dit begrip staat los van een
inschrijving in een openbaar
plaatsingsbureau.
Geregistreerde vrij ingeschreven
werklozen (OB/ NB)
Ingeschreven werkloze
Werkloze die zich ingeschreven
heeft in een openbaar plaatsingsbureau.
2 cf. 2.2.1 en Bijlage 1
3 Aangepast van ARMTZ, P., PICHT, H., MAYER F. Enführung in die Terminologiearbeid (inleiding tot het
praktische terminologiewerk), Hildesheim 4/2002. 157