De zieke werknemer en privacy - College bescherming ...

De zieke werknemerHoofdstuk 55.2.4 Controle door derdenBij een vermoeden dat een werknemer niet daadwerkelijk ziek is, zijn er werkgevers die eenprivédetective inzetten om te kijken of de betreffende werknemer zich niet ten onrechte ziekheeft gemeld. De rechter heeft hier al een aantal malen een uitspraak over gedaan. In de jurisprudentiewordt het inzetten van een privédetective bij controle beperkt mogelijk geacht. Zooordeelde het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch dat bij het schaduwen van een zieke leerkrachtdoor een detective op zich geen sprake was van een inbreuk op de persoonlijke levenssfeeromdat de waarnemingen op de openbare weg hadden plaatsgevonden. Wel oordeelde het Hofdat het inschakelen van een detective door de werkgever slechts aanvaardbaar is onder zeerbijzondere omstandigheden waarbij tegen de werknemer ernstige verdenkingen zijn gerezenter zake van ernstige overtredingen, die een onderzoek buiten de werknemer om noodzakelijkmaken. Zo achtte het Hof de handelwijze van de werkgever in deze zaak in strijd met goedwerkgeverschap omdat niet eerst om opheldering bij de werknemer was gevraagd 188 .In een ontslagzaak waar een werkgever naar aanleiding van een anonieme tip een zieke werknemerliet schaduwen door een detective en hem vervolgens op staande voet ontsloeg, oordeeldede kantonrechter in het voordeel van de werkgever. De werknemer was werkzaam bijeen schoonmaakbedrijf en verrichtte ‘s avonds schoonmaakwerkzaamheden in een anderpand. Hoewel de rechter oordeelde dat het inschakelen van een detectivebureau een ongepastemaatregel was (in strijd met goed werkgeverschap, aangezien een werkgever immers depersoonlijke levenssfeer van zijn werknemers dient te eerbiedigen), werden het rapport en devideoband gemaakt door het detectivebureau toch als bewijsmateriaal toegestaan en verbondde rechter geen sanctie aan de onrechtmatige verkrijging 189 . Tot slot zijn er zelfs gevallenbekend waarin de rechter in het geheel niet inging op de vraag of het bewijs al dan niet rechtmatigwas vergaard 190 .Uit de bovenstaande jurisprudentie blijkt dat rechters het inschakelen van een detectivebureaudoor een werkgever, ook als deze vermoedt dat de werknemer tijdens zijn ‘ziekte’ eldersaan het werk is, als een zeer ingrijpende maatregel beschouwen. In beginsel kan een dergelijkemaatregel alleen gerechtvaardigd zijn als de werkgever daarvoor zwaarwegende redenenheeft, zoals een ernstige verdenking van een onterechte ziekmelding. Daarnaast tilt de rechterer zwaar aan als de werknemer niet vooraf van de verdenking op de hoogte wordt gesteld. Dewerkgever behoort 191 alle werknemers tevens tevoren schriftelijk in algemene termen te informerenover het feit dat er onder bepaalde omstandigheden een detectivebureau kan wordeningeschakeld. Ook in de door het CBP goedgekeurde 192 Privacygedragscode voor particuliereonderzoeksbureaus zijn nadere regels vastgelegd voor een rechtmatige werkwijze van een privédetective.Deze regels zijn ook van toepassing op het controleren van een zieke werknemer.Het naleven van deze gedragscode is met ingang van 1 juni 2004 voor alle particuliere recherchebureausverplicht. Het betreft een gedragscode opgesteld door de Vereniging vanParticuliere Beveiligingsorganisaties. Het ministerie van Justitie stelt het naleven van deregels uit de gedragscode echter tevens als voorwaarde voor het verkrijgen van een vergunning.Deze vergunning is noodzakelijk 193 om recherchewerkzaamheden aan te bieden of teverrichten 194 . Uit een onderzoek dat het CBP in 2005 heeft verricht 195 naar de naleving vande gedragscode is naar voren gekomen dat bij de onderzochte recherchebureaus de nalevingvan de informatieplicht nog te wensen over laat. Een recherchebureau is een verantwoordelijkein de zin van de Wbp en op grond van artikel 33 Wbp rust op iedere verantwoordelijke188 Hof Den Bosch 2 september 1992, NJ 1993, 327189 Ktr. Gouda 27 mei 1999, KG 1999/161190 Bijvoorbeeld HR 27 april 2001, JAR 2001/95191 Op grond van artikel 7:629 lid 6 BW192 Stcrt. 2004, 7, blz. 22 http://cbpka02:81/downloads_gedragscodes/gedr_beveiligingsbureaus.pdf193 Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus,Stb. 1997, 500194 M.M. Koevoets, Wangedrag van werknemers. Debevoegdheid van werkgevers tot opsporing ensanctionering, blz. 51195 CBP, Naleving van de informatieplicht doorparticuliere recherchebureaus, 2006 http://cbpka02:81/downloads_rapporten/rap_2006_infoplicht_part_recherche.pdf, CBP, Particuliererecherche en bescherming van persoonsgegevens.Onderzoek naar de naleving van enkele Wbp-normendoor drie particuliere recherchebureaus, 2006http://cbpka02:81/downloads_rapporten/rap_2006_part_recherche_3.pdf en zie tevens: Nadereinvulling van de informatieplicht voor particuliererecherchebureaus, CBP 23 mei 2006, z2005-063365