18.05.2013 Views

edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK

edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK

edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

halkının utancının sorgulanmasının bir şekliydi <strong>ve</strong> örtülü olarak Hitler<br />

propagandistliğine hizmet edecekti. Amiyane tabirle Alman halkının acılı yaşamı<br />

adeta bir film olmuştu.<br />

Aynı dönemde SSCB ajitasyon <strong>ve</strong> propaganda amacıyla dünyanın ilk sinema<br />

okulu VGİK’i kurdu. İlk etapta çekilen filmler kıt olanaklar sebebiyle çarlık<br />

döneminde çekilen filmlerin yeniden düzenlenerek Komünist propagandaya uygun<br />

hale getirilmesiyle oluşturuldu. VGİK’nin yetiştirdiği sinemacılar Sinema Tarihi’ne<br />

geçecek örnekler <strong>ve</strong>rmeye başladıklarında artık sinema Avrupa’da salt bir<br />

propaganda aracına dönüşmeye başlamıştı.<br />

Bu dönemde savaştan yara almadan çıkan Amerika’da sinema klasik Amerikan<br />

liberalizminin gölgesinde gelişirken özellikle komedi revaçtaydı. Hâlâ filmleri çok<br />

izlenen <strong>ve</strong> bir efsane haline gelmiş Charlie Chaplin bu sürecin bir ürünüydü <strong>ve</strong> aynı<br />

dönemde bir haftada otuz milyondan fazla Amerikan sinemaya uğruyordu.<br />

Liberalizmin özgürcü rahatlığıyla, maddeciliğin <strong>ve</strong> cinsel serbestinin kendini<br />

göstermeye başlaması muhafazakâr kişi <strong>ve</strong> kurumlarca filmlerin kontrolü<br />

konusundaki talepleri doğurdu. Almanya <strong>ve</strong> SSCB’de bizatihi etkin kurumlarca<br />

ortaya konan muhafazakârlık, ABD’de halk tepkisiyle sinemada özgürcülüğün<br />

hareket alanını kısıtlamaya çalışıyordu.<br />

İkinci Dünya Savaşı öncesinde “sese” kavuşan sinema izleyici oranını<br />

olağanüstü ölçüde artırdı. Kurgu, görüntü <strong>ve</strong> sesle asıl niteliklerine ulaşan sinema<br />

daha da belirginleştirdiği gerçeklik duygusuyla yalın toplumsal gerçeklikleri konu<br />

edinen yapımların yolunu açtı. Kent argosunun <strong>ve</strong> çatışma sahnelerinin gerçeğe<br />

uygun biçimleriyle kullanıldığı aksiyon filmleri, biyografi filmleri <strong>ve</strong> hareketi temel<br />

alan komediden ziyade etkileyiciliğini diyaloglarla sağlamaya çalışan söze dayalı<br />

komediler ileri derecede ilgi gördü.<br />

İkinci Dünya Savaşının ardından derinleşen toplumsal krizler, evrensel<br />

depresyon <strong>ve</strong> iki kutup alan dünyada sinema insan gerçekliğine fazlasıyla eğilme<br />

fırsatı buldu. Amerika’da antikomünist tutumlar yüzünden birçok yapımcı <strong>ve</strong><br />

yönetmen istedikleri gibi çalışıp üretme şansından mahrum kaldılar. Ekonomik<br />

olanakların azalıp, televizyonun hayata girmesiyle yapımcılar siyah beyaz, küçük<br />

18

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!