edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK
edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK
edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
süreleri 30-35 dakika olmuş, sezon içinde 13-14 bölümle sonlandırılmıştır. Bunun<br />
yanında TRT’nin her dönemde devlet eliyle bir kültür <strong>ve</strong> kamu hizmeti anlayışı<br />
içerisinde yayın yapmakla yükümlü olması onu yayıncılık kaygılarından uzak<br />
tutmuştur. 144 Bu durumda içeriklerini tamamen değiştirmeye gerek olmamış <strong>ve</strong><br />
tersine birebir aynı olacak biçimde uyarlama yapılmaya çalışılmıştır. Bu nedenle<br />
birebir uygulama seyirci tarafından kabul görmüştür.<br />
Ancak 2000 sonrası uyarlamalar yeniden sahneye çıktığında bu anlayış<br />
değişmiştir. Artık sayıları artmış olan kanallarda birden fazla dizi yayınlanmaya<br />
başlanmıştır. Bunların arasındaki rekabet <strong>ve</strong> bu rekabetin getirdiği reklam<br />
pastasından büyük pay kapma kaygısı çeşitli türleri zorunlu kıldığı gibi<br />
uyarlamalarda da <strong>anlatım</strong>da değişikliğe gidilmesine sebep olmuştur. 145 İstanbul’da,<br />
kısa zamanda inanılmaz ölçülerde büyüyen bir dizi sektörü oluştu. 146 Bu sürecin<br />
nedenini hem kültürel/toplumsal hem de endüstriyel gerekçelerle açıklamak<br />
mümkündür. 147<br />
2.6.6.2. Anlatım Değişikliğinde Endüstriyel <strong>ve</strong> Toplumsal Nedenler<br />
Önce sinema daha sonra televizyon özellikle ilk zamanlarında <strong>edebiyat</strong>ın bi-<br />
riktirdiklerini kendi dillerini geliştirmek için kullanmış, bununla zenginleşmeye<br />
başladıktan sonra roman <strong>ve</strong> sinema-televizyon birbirini etkilemişlerdir. Bu etkileşim<br />
hâla da devam ermektedir. Uyarlanan bir eserinin dayandığı kitabın satışını<br />
arttırması bunlardan biridir. Ya da best-seller (çok satan) bir kitaptan sinemaya<br />
uyarlama yapıldığında filmin satışının da garantiye alınması bunun iyi bir örneğidir.<br />
Sinemada <strong>ve</strong> kaçınılmaz olarak televizyonda yaşanan bu durum, günümüzde diziler<br />
için uyarlanan <strong>edebiyat</strong> eserlerinde de söz konusudur. Bunun en iyi örnekleri son<br />
dönemde ekranlarda yayınlanan Reşat Nuri Güntekin'in “Yaprak Dökümü” <strong>ve</strong><br />
“Dudaktan Kalbe” ile Halit Ziya Uşaklıgil’in “Aşk-ı Memnu” isimli romanlarıdır.<br />
144 Sevilay Çelenk, “Aşk-ı Memnu’dan Aşkı Memnu’ya Yerli Dizi Serü<strong>ve</strong>nimiz”,Birikim Dergisi,<br />
Sayı: 256-7, 2010, s.20.<br />
145 Zeynep Gültekin Akçay, 2009 s.275.<br />
146 Sevilay Çelenk, 2010, s.21.<br />
147 Sevilay Çelenk, 2005 s.292.<br />
73
Change language