edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK
edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK
edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
girdiği dizilerde; reytinglerin artması, en önemli kaygının giderilmesine neden olur.<br />
Bu durumda reklam gelirleri <strong>ve</strong> sponsorluk ücretleriyle, yılda 1 milyon TL'ye yakın<br />
gelirler elde edilmektedir. 150<br />
Bir diğer husus da dizi izleyicilerinin anlatılarla bütünleşmeyi; kendilerini<br />
onun yerine koyabilecekleri dizilerden hoşlanmalarıdır. Bu açıdan <strong>edebiyat</strong>tan<br />
uyarlanan dizilerde eserlerin anlattığı temalar ile günümüz koşullarını birebir<br />
bağdaştırmak mümkün değildir. Bu nedenle yapılan uyarlamalarda; ana konu,<br />
karakterler özlüce alınır <strong>ve</strong> günümüz koşullarına göre uyarlanır. Bu duruma en iyi<br />
örnek daha çok klasik romanların uyarlamalarında ortaya çıkar. Kahramanların cep<br />
telefonuyla konuşması, internet başından kalkmaması ya da lüks araçlarla 2000'li<br />
yılların İstanbul’unda yaşamaları gibi vb.<br />
Dizi anlatı yapısında kurulu düzene dokunulmaması, ele alınan sorunların<br />
toplumsal açıdan gösterilmemesi <strong>ve</strong> sistemle ilinti kurulmaması, soyut fakat<br />
gerçekmiş gibi gösterilen bir dünya sunulması soz konusudur. 151 Bu nedenle de<br />
romandan uyarlamayı yapmak hızlı olur. Egemen ideolojilerin yeniden üretimine<br />
izleyicinin de aşina olduğu ürünleri de kullanarak değerler <strong>ve</strong> ideolojilerin<br />
içselleştirilmesi sağlanır. Günümüz toplumunda var olan değerler, uyarlamalarla<br />
birlikte yeniymişçesine yedirilir. Kimi zaman eserdeki kodlar aynen bırakılır kimi<br />
zaman ise değiştirilir.<br />
Uyarlamalardaki kullanılan egemen değerlerden biri mülkiyet ilişkileridir:<br />
Günümüz dizi uyarlamalarında <strong>ve</strong> özellikle de 2008 yapımı, Kanal D’de yayınlan<br />
Aşk-ı Memnu dizisinde, romanda vurgulanmaya çalışılan toplumsal eleştiri yoktur.<br />
Halit Ziya Uşaklıgil romanında; batılılaşma bunalımındaki toplumun sorunlarını,<br />
değerlerini yitiren bir hayatın umutsuz direncini, zenginliğe he<strong>ve</strong>slenen kadın<br />
iştihasının düşeceği kaçınılmaz tuzakları, sarsılan ahlak ölçülerinin kargaşasını<br />
150 Gece Sesleri, Köprü,Geniş Zamanlar isimli romanların yazarı Ayşe Kulin’e göre “…reyting almak<br />
için hikayeler uzuyor, yan öyküler devreye giriyor.Ama işin kuralı böyle ”<br />
(http:/www.aksam.com.tr/haber/dizilerde senaryo değişimleri/ (19.10.2010)<br />
151 Zeynep Çetin, “Soap Operaların Doğuşu, Tarihsel Gelişimi <strong>ve</strong> Başarı Nedenleri”, Marmara<br />
İletişim Dergisi, 6, Nisan 1994 s147.<br />
75