edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK

vurgu yapan modern romanlar ise bu açıdan daha zayıf kalmaktadır. Kuşkusuz klasik
anlatı kalıpları televizyon âleminin kurallarına daha iyi uyum sağlar. Üstelik klasik
romanlardaki tema ve karakterleri sağmak, yani malzemeyi uzatarak genişletmek
daha kolaydır. Yapımcılar klasik kitaplara, 'içindeki malzemeyi sündürebileceğimiz
kadar sündürelim gözüyle bakıyor. Türk Edebiyatı’nın yakın zaman örnekleriyse
ancak televizyon filmi olarak uyarlanabiliyor ya da TV uyarlamaları birkaç bölüm
sonra yayından kalkabiliyor.
2.3. Romandan Filme Uyarlama Süreci
Yukarıda da belirtildiği gibi uyarlamada esas olan sinema dışında bir amaçla
ve önceden yazılan bir roman ya da öykünün sinema sanatına uygun biçimde ele
alınıp senaryo biçimine sokulmasıdır. Burada roman-film ilişkisi açısından bir takım
sorular akla geliyor. Roman iyi kurulmamışsa, bir takım aksaklıklar, eksiklikler
varsa, filme uyarlanırken bunlar da filme yansıyacak mıdır? Ya da tersine roman çok
iyi kurulmuşsa, başarılı bir romansa, filme uyarlanırken bu unsurlar filmin yapımında
kolaylık mı sağlar, yoksa ortaya bir takım güçlükler mi çıkarır? Uyarlama süreci de
tam olarak bu noktadan başlar. Edebiyatın ürünü olan romanı, bir başka sanat dalı
olan sinemanın diline uygun hale getirmek. Birbirinden çok farklı olan bu iki sanat
dalı uyarlama süreci ile birlikte ortak noktalar yakalar ve karşılıklı bir etkileşim
içerisine girerler.
Uyarlamayı kabullendikten sonra, dikkatli davranılması gereken nokta ortaya
kısır ve melez yapıtlar çıkmaması için özgün estetik biçimlerin korunmasıdır. 76 Tabi
burada sorun romandan ziyade sinemanın olmaktadır. Burada dikkate alınması
gereken husus, sinemaya uygulanacak eserin eskisine özdeş değil, eşdeğerde yeni bir
biçimde, denge içerisinde uygulanmasıdır. Bu da başlı başına yaratıcılık gerektiren
76 M.Ethem Alkan, “Sinemada Uyarlama Sorunu”, Yedinci Sanat, Mayıs 1973 sayı 3 s.8.
44