18.05.2013 Views

edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK

edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK

edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Bu eserlerin aynı isimle ekranlarda dizi olarak yayınlanması romanların satışında<br />

artışlara neden olmuştur. 148<br />

Başarılı bir uyarlama yapmak; birkaç yüz sayfalık bir romanı, doksan<br />

dakikaya sığdırmak, karakterler <strong>ve</strong> sahneleri görselleştirmek edebi zaman <strong>ve</strong> mekânı<br />

sinemaya uygun biçime getirebilmek, zihinden geçen düşünceleri dışsallaştırmak<br />

gibi bir çok evreyi iyi bir şekilde gerçekleştirebilmenin zorluklarını da beraberinde<br />

getirir. 149 Bu durumda göz önüne alınacak üç olasılıktan bahsetmek mümkündür:<br />

Birincisi kitabı takip etmek; ikincisi, önemli sahneleri incelemek; üçüncüsü ise<br />

orijinal bir senaryo meydana getirebilmek. Bunun için de uyarlama yaparken önemli<br />

aşamalardan biri olan eserin üslup <strong>ve</strong> atmosferini yaratmak belirgin rol oynar. Üslup;<br />

konu, olaylar dizisi, tema ya da karakterler değil, söz konusu öğelerin sunulduğu<br />

özel bir tarzdır. Atmosfer <strong>ve</strong> ruh hali; ışıklandırma, müzik, efekt (etki), dekor, sahne<br />

düzeni <strong>ve</strong>ya renk gibi öğelerden yararlanılarak sağlanır.<br />

Uyarlamanın başarısı, daha önce var olan yazılı eseri bir dizi işlevlere;<br />

karakterler, yerler, aksiyonlar <strong>ve</strong> anlatı olayları dizilerine indirgeme işleminin<br />

başarılı olmasıyla ilişkilidir. Televizyon dizilerinde uyarlamaların başarıları<br />

belirtilen öğelerin ne kadar etkin <strong>ve</strong> özenle kullanıldığıyla da ilişkilidir. Çoğunlukla<br />

günümüz dizi uyarlamalarında, bire bir <strong>edebiyat</strong> eserine bağlı kalınması, eserdeki<br />

mekânın, zamanın, karakterlerin, kostümlerin eserdeki gibi olmasını<br />

gerektirmektedir. Böyle bir durumda uyarlama aşırı maliyetli olacağı için, uyarlama<br />

yapılırken oldukça fazla değişiklikler yapılmaktadır. Orijinale birebir bağlı<br />

kalınmadığında mekânların kullanımında oldukça serbest kalınır. Böylece dizi<br />

çekimleri için kiralanan binaların dışına çıkılmadan örneğin tek bir yalının, köşkün<br />

içinde, yapımlar gerçekleştirilebilir. Uyarlama diziler günümüzde 20-30 oyuncuyla,<br />

bunun iki katı bir teknik ekiple <strong>ve</strong> bölüm başına 100 ile 300 bin TL arasında <strong>değişen</strong><br />

maliyetle çekilir ancak birebir esere bağlı kalınması sayıları arttırarak maliyeti<br />

yükseltir. Esere sadık kalınmadan, hikâyelerin uzatıldığı, yan öğelerin devreye<br />

148 İnkilap Yayınevinden çıkan Yaprak Dökümü <strong>ve</strong> Dudaktan Kalbe ile Özgür Yayınevi tarafından<br />

piyasaya sürülen Aşk-ı Memnu, dizilerin yayınlanması ile birlikte satışlarında yüzde 20-25 civarında<br />

bir artış olmuştur (http:/www.haber<strong>ve</strong>saire.com/haber (17.10.2010)<br />

149 Zeynep Gültekin Akçay, 2009 s.276.<br />

74

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!