edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK

More documents

Recommendations

Info

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TÜRK TELEVİZYONLARINDA EDEBİYAT UYARLAMALARI 3.1. TRT Dönemi Türk televizyonlarında edebiyat uyarlamaları TRT’nin yayın hayatına başladığı yıllara kadar gider. İlk yıllarından itibaren TRT zaman zaman edebiyat uyarlamalarına dizilerle yer vermiştir. 172 Aslına bakılırsa, Türk Edebiyatı’ndan yapılan dizi ve televizyon filmi uyarlamaları, İsmail Cem’in TRT’nin genel müdürü olduğu 1974 yılından sonra bir gelenek haline gelir. Türk edebiyatı dizi ve televizyon filmlerine bir senaryo kaynağı olur. Halit Refiğ, Ömer Lütfi Akad ve Metin Erksan TRT için Türk edebiyatından televizyona film niteliğinde uyarlamalar yaparlar. Halit Refiğ Aşk-ı Memnu’yu (1975), Akad ise Ömer Seyfettin hikayelerini sinemamıza uyarlarken Erksan, Kenan Hulisi Koray'dan Sazlık (1973), Sait Faik'ten Müthiş Bir Tren (1973), Sa bahattin Ali'den Hanende Melek (1973), Samet Ağaoğlu'dan Bir İntihar (1 973), Ahmet Hamdi Tanpınar'dan Geçmiş Zaman Elbiseleri’ni (1973) uyarlayarak Akad ve Refi ğ'in tersine klasik Türk edebiyatı uyarlamaları yapmaktansa, modern Türk Edebiyatı uyarlamalarını tercih etmiştir. 173 Erksan yazarların eserlerini kendine göre çok farklı bir biçimde uyarlamış, uyarlamalarına kendi öznelliğini en uç boyutta katmış olmasından dolayı o dönem TRT için yapılan Halit Refiğ ve Lütfi Akad'ın uyarlamalarından farklı bir yerde durur. Onun uyarlamalarındaki bu özgünlük o dönem tartışmalara da yol açmış bazı eleştirmenler tarafından TRT'nin Türk edebiyatını tanıtma amacının dışına çıkmakla suçlanmıştır. 172 Aylin Sayın, 2005 s.78. 173 a.g.e., s.79. 87
Bu dönemde ayrıca Aziz Nesin’in Yaşar Ne yaşar Ne Yaşamaz’ı (1974) TRT için uyarlanır. Aynı yıl Sait Faik’in Kumpanya’sı da bir televizyon filmi olarak ekranlarda görünür.Sonrasında Halit Refiğ yine TRT için Halid Ziya Uşaklıgil’in Aşk-ı Memnu eserini 35 mm’lik kamera ile 6 bölüm halinde uyarlar (1975). 174 Dizi büyük beğeniyle karşılanır. TRT sonrasında, tıpkı Halit Refiğ gibi yönetmen sinemasının en iyi örneklerini veren Ömer Lüfti Akad’a dizi çekmesi için teklif götürür. Ömer Seyfettin 1917 yılında (I. Dünya Savaşı sırasında) yazdığı, Osmanlı tarihinde geçen Türk kahramanlarını anlattığı Topuz, Ferman, Pembe İncili Kaftan hikayelerini Eski Kahramanlar adıyla toplamıştır. Lütfi Akad TRT'ye bu hikayeleri uyarlarken Eski Kahramanlar’a Diyet’i de eklemiştir. Her bölümü 45 dakikalık dört TV filmi çeker. Diyet dışındaki öyküler devleti idealleştirdiği için eleştirmenlerce faşizan bulunarak eleştirilir. Akad bu eleştirilere, bu filmler için konuları seçerken, bir dönemin yazarlarının özellikle Ömer Seyfettin’in dünya görüşünü olduğu gibi yansıtmayı hedef edindiğini, amacının aslında onu yorumlamak olmadığını, bunların Ömer Seyfettin’in o döneme has dünya görüşleri olduğu şeklinde yanıtlar vermiştir. 175 Hatta bu tartışmalara Lütfi Akad daha sonra kendisiyle yapılan bir söyleşide şöyle bir açıklama getirmiştir: "Birtakım aydın çevreler faşizan buldular bu filmleri. Ben bu filmler için konuları seçerken, bir dönemin yazarlarının, özellikle Ömer Seyfettin'in dünya görüşünü olduğu gibi yansıtmayı hedef edinmiştim. Amacım onu yorumlamak değildi aslında Bunlar Ömer Seyfettin'in o döneme has dünya görüşleriydi ki, o dönem İttihat ve Terakki'nin Türkçülük idealinin ve bunu en iyi ifade eden Ziya Gökalp'in başını çektiği akımın edebiyattaki yansımasıdır. Buna bir nevi 'Osmanlı Romantizmi' denebilir. Ben onu aynen yansıtmaya çalıştım." 176 1975 yılındaki ilk edebiyat uyarlaması yapımlardan sonra, 1976 yılında Abbas Sayar’ın Yılkı Atı adlı romanı bir TV filmi olarak ekranlardadır. Hemen bir yıl sonra ise bir başka klasik eser, alafranga bir züppenin komik hikayesini anlatan Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Şıpsevdi isimli romanı Ülkü Erakalın’ın 174 Orhan Ünser, Kelimelerden Görüntüye, Es Yayınları, İstanbul, 2004 s.171. 175 Alim Şerif Onaran, Lütfi Akad, Afa Yayınları, İstanbul, 1990, s.176. 176 a.g.e., s.177. 88
Page 1 and 2:
T.C RADYO VE TELEVİZYON ÜST KURUL
Page 3 and 4:
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Ba
Page 5 and 6:
İÇİNDEKİLER DOĞRULUK BEYANI ..
Page 7 and 8:
2.3.1.3. Temayı Keşfetmek .......
Page 9 and 10:
a.g.e. Adı geçen eser a.g.k. Adı
Page 11 and 12:
Konu okur ve izleyici yönünden el
Page 13 and 14:
BİRİNCİ BÖLÜM ROMAN SİNEMA İ
Page 15 and 16:
ve tutumlarını çözümleyen, kur
Page 17 and 18:
yabancılaşmasını zorunlu kılma
Page 19 and 20:
Diğer yandan anlatılan olay ve du
Page 21 and 22:
Cumhuriyet döneminde çağdaş Tü
Page 23 and 24:
Çalıkuşu, Yeşil Gece gibi eserl
Page 25 and 26:
1.2.Anlatı Formu Olarak Sinema 1.2
Page 27 and 28:
halkının utancının sorgulanmas
Page 29 and 30:
1.2.2. Türk Sinemasının Doğuşu
Page 31 and 32:
1960′lı yılların sonlarından
Page 33 and 34:
1.3.2. Roman-Sinema; Benzerlikler,
Page 35 and 36:
1.3.2.1. Benzerlikler 1.3.2.1.1. Ko
Page 37 and 38:
ir görüntü dizisi yaklaşık ola
Page 39 and 40:
artmasıyla sorun ortadan kalkar. A
Page 41 and 42:
Sergei Bondarchuk ortaya bir sinema
Page 43 and 44:
güzel bir kadından bahsediyorsa,
Page 45 and 46: yanıtını istediği şekilde etki
Page 47 and 48: zorlamalarına maruz kalmaktadırla
Page 49 and 50: Başka bir deyişle kağıda dökü
Page 51 and 52: konu bulma zorluğunun da payı var
Page 53 and 54: vurgu yapan modern romanlar ise bu
Page 55 and 56: olarak görülebilir. Kaynak metin,
Page 57 and 58: yapmaya yatkın olması gerekmekted
Page 59 and 60: senaryo uyarlama sürecinde bir ara
Page 61 and 62: irleşik karakterler öyküyü yal
Page 63 and 64: Üçüncü tarzda ise bir dönüşt
Page 65 and 66: değiştirmek de, tamamen yönetmen
Page 67 and 68: içerisindeydi ve aynı şekilde ro
Page 69 and 70: kararlı ve tutarlı bir biçimde a
Page 71 and 72: Yazarın ortaya koydukları ile, si
Page 73 and 74: Yönetmenin, işin bu noktasında k
Page 75 and 76: sorgulanabilir. Sadakat eleştirile
Page 77 and 78: 2.6.5. İzleyicilerin Beklentileri
Page 79 and 80: tamamen okuyucuya daha doğrusu hay
Page 81 and 82: 2.6.6.1. Televizyonda Edebiyat Uyar
Page 83 and 84: Bu eserlerin aynı isimle ekranlard
Page 85 and 86: yansıtır.Yanlış anlaşılan bat
Page 87 and 88: 2.7.Mevzuat Hükümleri 2.7.1. 5846
Page 89 and 90: Eser sahibini izni olmadan eserle i
Page 91 and 92: Bu madde ile düzenlenen umuma ilet
Page 93 and 94: “Fikir ve sanat eserlerinin kamu
Page 95: f) Toplumun milli ve manevi değerl
Page 99 and 100: ir Aziz Nesin taşlamasıdır. Tür
Page 101 and 102: 2008 yılında Ayşe Kulin’in Gec
Page 103 and 104: fikri haline gelmiştir. Başka bir
Page 105 and 106: Bildiğimiz gibi Aşk-ı Memnu eser
Page 107 and 108: karşısına çıkmaktadır. Aynı
Page 109 and 110: dizideki arasında da sebep açıs
Page 111 and 112: şudur ki; karakter tahlilinin geni
Page 113 and 114: irlikte açıklanmış, Türk telev
Page 115 and 116: enzeştiği ya da romandan ne kadar
Page 117 and 118: Çakır, Süreyya (2003), Türk Sin
Page 119 and 120: Mete, Mehmet (1999), Televizyon Yay
Page 121 and 122: Uğurlu, Faruk. (1992 ), “Edebiya
Page 123 and 124: Mevzuat 5846 Sayılı Fikir ve Sana
Page 125 and 126: 1951 İstanbul Çiçekleri Muammer
Page 127 and 128: 1964 Mualla Ülkü Erakalın M. Tah
Page 129 and 130: 1969 Kızıl Vazo Atıf Yılmaz Per
Page 131 and 132: 1983 Leyla ile Mecnun Halit Refiğ
Page 133 and 134: 1997 Ağır Roman Mustafa Altıokla
Page 135 and 136: ABSTRACT This study named as, “Th
show all

edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?