edebiyat eserlerinin tv'ye uyarlanması ve değişen anlatım dili - RTÜK

filmde Tolstoy'un eserindekinden daha yaşlı görünüyor" şeklinde eleştiriler
getirilmekteydi. 130
Bunun yanında büyük bir kesim de filmi beğenmiş ve ruh olarak neredeyse
kare kare aslına bu kadar sadık kalındığı için, romandaki her bir cümle 6 küsür
saatlik süresiyle filmin hemen hemen tamamında yer aldığı için film, bir çok
eleştirmen tarafından olumlu karşılanmıştır. Çünkü burada ilgili filmin, diğer Savaş
ve Barış uyarlamaları arasında ünlü yazar Tolstoy’un anlatmak istediğini en iyi
biçimde beyazperdeye aksettirebildiği vurgulanmıştır.
İzleyici beklentileri ile ilgili ele alınabilecek bir diğer örnek ise İngiliz
edebiyatçı J.R.R. Tolkien’in kaleminden çıkan Yüzüklerin Efendisi üçlemesidir.
Eser Yeni Zelanda’lı yönetmen Peter Jackson tarafından beyaperdeye aktarılmıştır.
Serinin ilk filmi 2001 yılında “Yüzüklerin Efendisi Yüzük Kardeşliği”, ikinci filmi
2002 yılında “Yüzüklerin Efendisi İki Kule” ve son olarak da üçüncü filmi 2003
yılında “Yüzüklerin Efendisi Kralın Dönüşü” isimleri ile vizyona girmiştir. İddialara
göre kutsal kitaplardan sonra en çok baskısı yapılan, en çok okunan 131 ve hayranlığı
fanatizm boyutlarına ulaşan bu eseri uyarlamak elbette kolay bir iş değildi.
Yüzüklerin Efendisi fanatikleri bir nevi kendi dünyalarında kitapta geçen orta
dünyada yaşamaktaydılar. Bu derece fanatizm noktasında hayranlığın oluştuğu bir
yapıtı ele almak beraberinde büyük sorumluluk getirmekteydi çünkü kitabın
tutkunları filmin belki de her karesine yoğunlaşmakta, yıllarca ruhen yaşadıkları
dünyanın beyazperdede yansımasını büyük bir beklenti içerisinde takip
etmekteydiler. Çünkü bu tür filmlere genellikle tümüyle makul olmayan beklentilerle
yaklaşılabilir. Genellikle filmin, roman okunduğunda romanın zihin ve duygularda
bıraktığı etkinin tamamını bırakması beklenir, ki bu elbette olanaksızdır. Öykü, bir
kez zaten görüldüğü, karakterler ve olaylar bilindiği için, uyarlamanın orijinalin bazı
özelliklerinden farklı olacağı kesindir. 132 Ancak bir tutku halini almış böyle bir
kitabın konusu yazara ait olmakla birlikte, onun canlandırılması ve görselleştirilmesi
130 Zeynep Çetin, 1999 s. 272.
131 J.R.R. Tolkien, “Yüzüklerin Efendisi”, (Çev. Çiğdem Erkal İpek), Metis Yayınları, İstanbul, 2001.
132 Zeynep Çetin, 1999 s. 273.
69