KAZı SONUÇLARI - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Bu alanın turistlerin ziyaretine açılması için ön hazırlıklar yapılmaya başlanmıştır.Schliemann tarafından "yanık şehir" olarak tanımlanan döneme ait, daha önceki yıllardaaçığa çıkarılan megaron yapısının bu yaz koruma çatısıyla kapatılmasıyla, bualan da ziyarete açılacaktır. Böylece ziyaretçilerin görkemli Troia ii kalesini anlamalarıdaha da kolaylaşacaktır.Troia'daki ziyaretçi yolu 2001 yılı yazına kadar Troia Vi M sarayının önündekiTroia Vi i VII savunma duvarının üzerinden geçiyordu. Bu seneki çalışmalarla bu alandakisavunma duvarının üstüne, turistlerin geçmesi için ahşap bir yol yapıımıştır. Böylece,hem orijinal duvar dokusu korunmuş olacak, hem de ziyaretçiler savunma duvarınınne kadar görkemli olduğunu daha iyi gözlemleyebileceklerdir.Ayrıca buradaki turist yolu kutsal alanın batısına doğru yönlendirilerek ziyaretçilerinhem Troia VI IVIL a-b dönemine ait taş evleri hem de Troia Viii i IX'a ait kültsel yapılarıdaha yakındangörebilmeleri sağtanmıştır. Buradaki turist yolunun diğer amacı daturistlerin Troia VII-a Döneminde kapatılan Troia VI Dönemine ait kent girişini görebilmeleriiçin uygun bir seyretme yerinin sağlanmasıydı.Kale içindeki KazılarTroia II-III Dönemi kale duvarının dışında, Troia VI-A büyük megaronunun batısındaki2000 yılında başlatılan çalışmalar 2001 yılında tamamıanmıştır. Bu alandakiçalışmalarda öncelikle Troia ıVı V Dönemi araştırıımıştır.Bu dönemdeki kültürün Denizsel Troia Kültürü ile (Troia I-III) karşılaştırıldığındaçok farklı olduğu, yani bu dönem kültürünün daha çok Anadolu'ya yöneldiği biraz dahabelirginlik kazanmıştır. Bu alandaki Troia IV ve V evresine ait küçük planlı evler açığaçıkartılmıştırBu alandaki açmanın derinliği, yukarıda sözü edilen M. Ö. 1300'lere tarihlenenTroia VI evresindeki büyük yapıdan, M. O. 2000'lere tarihlenen geç Troia LV Döneminekadar, 3 m.ye kadar ulaşmıştır. Birçok in situ buluntu açığa çıkarılmıştır (Resim 3).Kazıdaki arkeozooloji çalışmalarından sorumlu Prof. Uerpmann'nın doğru tahminettiği gibi, bu dönem tabakalarındanbir tek at kemiği bile çıkmamıştır. Böylece Troia'daatın, Troia VI Dönemine ait en erken yerleşmenin burada kök salmasından sonra,birdenbire ve yüksek oranda ortaya çıktığı kesinlik kazanmıştır.Kalede kazı yapılan diğer bir alanda, Dörpfeld tarafından kısmen kazılmış, kaleniniç tarafında kalan VI-U girişidir (Resim 4).Bu çalışmalar sOnUCUl"19a bu alanda, Troia VI girişinin ve taş döşeli yolun TroiaVII-a'nın başlarına doğru (M.O. 13. yüzyıl) kapatıhp üstüne bir su kanalı yapılarak işlevinikaybetmesine kadar, birçok farklı evrenin olduğu saptanmıştır. Buradaki eski evreyeait iki kale girişi de tam ovaya doğru yönelmektedir. Böylece eski topografya ve kaleyegidiş yolunun Denizel Troia Kültürü'nden itibaren devam ettiği saptanmıştır. Dörpfeld'inde doğru tespit ettiği gibi, bu en eski kale girişi savunma duvarının hemen arkasındasağa doğru dönüş yapmaktadır. Buradaki önemli diğer bir sonuç ise, dışarıdangirişe doğru gelen çıkış yolunun ilk başlarda düşünüldüğünden daha yüksekte olduğuydu.Kalenin bütün girişlerinde olduğu gibi buradaki girişte de bir stel bulunmaktaydı.Troia kalesi kazıları bağlamında bir konunun tekrar vurgulanması gerektiğineinanıyorum. 130 yıllık kazı tarihçesiyle Troia, arkeolojinin başlangıcından beri tüm el kitaplarındaçok önemli bir yer kaplamıştır. Bu nedenle bazıları Troia'daki buluntulara öy­.Iesine alışmış ve onları içselleştirmiş ki, Troia kalesindeki savunma duvarları ve saraylarınınbir benzerlerinin Mykene'nin kuzeyindeki hiçbir yerde olmadığını zaman zamanunutmaktadırlar(Resim 5). .Bunu tekrar hatırlatmaktayarar görüyorum. Yakın Doğu ticaret sistemin doğudakiperiferisinde (sınırında) yer alan Troia'nın önemi, bu konu göz önüne getirildiğindedaha iyi anlaşılacaktır.114