KAZı SONUÇLARI - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Mekanın doğu bölümünün kuzey duvarındaki nişin kemer iç yüzeylerindeki meleklerinoval yüzlerinde, yeşil fon üzerine açık sarı ve kızıl kahve yumuşak renk geçiş­Ieri ile yapılan özenli rnodle, fırça vuruşları ve tonlamalarla oluşturulan beyaz ışık vesaçlarda detaylı, çizgisel, süslemeci anlayış dikkati çeker. Bu üslup, özellikle Kıbrıs'taki,başkent etkili 12.-13. yüzyıllara ait anıtsal resim sanatı örneklerinde görüıür 4 1 . Aynıkemerde, merkezdeki madalyonda imparatorluk kıyafetleri içinde tasvir edilen melekbüstü, sol elinde asa, sağ elinde küre taşımaktadır (Resim: 10). Onemli ikonografik birözellik küredeki dört kollu yıldızı andıran haçtır. 13. yüzyıl başına ait Şahinefendi-KırkmartirKilisesi'nin Deesis sahnesindeki meleklerin kürelerindeki haçlarla benzerlik gösterir42 .Mezar mekanının orta ve batı bölümü arasında, kemer içindeki bir tasvir, koyukahve pallium, kızıl kahve, inci bezemeli tebliorı ve sarı tunik giymiş bir azizdir. Mekanındoğusundaki kemerin içinde güneyde, ayakta duran bir baş melek figürünün başı,sol karıadı ve kolu ile sağ eli kısmen tahribat görmüştür; sağ elinde bir asa taşımaktadır.Onemli bir ikonografik özellik, belindeki ortadan düğümlenmiş beyaz kuşaktır ve 12.yüzyıldan itibaren görüıür 43 .D. Duvar Resimlerini Belgeleme ÇalışmasıArzu NiZAMOGLU*Ege YILDIRIM2001 yılı belgeleme çalışması, Ka-Ba, Eski Eserler Koruma ve Değerlendirme­Mimarlık Ltd. taratından 8-10 Eylül 2001 tarihlerinde arazide, dört kişilik bir ekip ile gerçekleştirilmiştir.Ikinci aşamayı oluşturan ofis çalışması ise, 2002 yılı Mart ayı içerisindetamamlanmıştır.Kazı başkanı Prof. Dr. 8. Yıldız Ötüken ve belgeleme ekibi başkanı Mimar CengizKabaoğlu tarafından belirlenen duvar resimli mekanların mimarı belgeleme çalışması,kilisenin kuzeydoğu köşe odasını ve orta nefi kapsamaktadır. Arazide, plan vetüm iç cephelerin kesitleri dahilolmak üzere, ölçümler için baz oluşturacak ön çalışmaeskizleri hazırlanmıştır. Daha sonra, mekanlar ve yüzeyler optik/elektronik aletler (Teodolit- Tiıeo 020A ve Nivo - Leica NA-820) ile ölçülmüş ve fotografik dökümleri yapılmıştır.20 poligonnoktasına bağlı 285 pas, 119 ileriden kestirme ve 31 nivelman noktasıolmak üzere toplam 435 nokta ölçülmüştür; 239'u üç boyutlu amaçlı kullanılmaküzere alınmıştır. Olçüm çalışmasının, kilisenin toplam iki mekandan oluşan sınırlı birbölümünde yapılmasına ve bu mekanlardan kuzeydoğu odasının küçük fakat yoğunolarak duvar resmi içermesine karşın, hassas ve ayrıntılı sonuçlar elde etmek için alınannoktaların çoğu bu küçük mekanda odaklanmıştır.Belirlenen hedef noktalarının işaretlendiği cepheler digital fotoğraf makinası (FujiFinePix 4700 zoom) ile belgelenmiş ve bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Daha sonrafotoğraflar M8R (RolleiMetric Metric 8ingle Image Rectification) programı ile düzeltilerekfotogrametrik olarak ölçeklihale getirilmiştir. DüzeltHen fotoğraf baskıları baz alınarak,elle çizim yöntemiyle final çizimleri üretilmiştir (Çizim: 4). Plan ve kesitlerden oluşanduvar resimleri, kat (layer) farklılıkları ve sınırları gösterilerek çizilmiş, 60 x 100 cm.boyutlarında aydinger pattalar üzerinde hazırlanmıştır (Çizim: 5). Final çizimlerinden41 C.Ma[1go.E.J.W.Hawkins "The Hermilage of St.Neophylos and lls Wall Painlings" DOP 20 (1966): 121-206, res.67;D.C.winfield "Reports on Work al Monagri, Lagoudera and H.Neophylos, Cyprus 1969/1970" DOP 25 (1971): 259­264, res.7, 10-11.42 N.Thierry, Haut Moyen Age en Cappadoce, Les Eglises de la Region de Çavuşin, II, Paris 1994, lev.127.43 S.Giordano, The Palatine Chapel in the Normeti Palace, Palermo, 19-20 (Palerrno, Palalina Şapeli 1143-1154 );G.S~hıro, Monreale.- Palermo .1996, 102 (Paıermo, Monreale KaledraI1172-1189); R.Ousterhout, Sanatsal AçıdanKanye Camii (Çev.A.Durukan),lstanbuI2002, 72 (Istanbul Kariye Cami :1315-1320).Mimar-Resloratör, Ka-Sa Eski Eserler Koruma ve Değerlendirme·Mimarlık Ltd.39