KAZı SONUÇLARI - Kültür ve Turizm Bakanlığı

gerektir. Doğum sahnesinde tahta oturan Zeus'un sol bacağı üzerinden Dionysos doğmaktave Doğum Tanrısı Eileithia ve yardımcıları doğuma eşliketmektedir (Resim: 11).Doğumu izleyen sahnede Dionysos Nysa Nympheleri tarafından yıkanmaktadır(Resim: 12). Banyo sahnesinden sonra Korybantlar sahnesi yer alır. Zeus'un kıskançeşi Hera kocasının evlilik dışı ilişkilerinden doğan bu çocuğun yaşamasını engellemekistemektedir. Küçük Dionysos ağlayınca Rhea (Zeus'un annesi) rahipleri Korybantlarkalkanları ile dans ederek gürültü yapmakta ve Dionysos'un sesini Tanrıça Hera'nınduyması engellenmekteydi. Frizin devam eden sahnelerinde Dionysos panterlerin çekmişolduğu araba içerisinde triumph (zafer) alayına katılır (Resim: 13). Naksos Adası'ndaTheseus'un terk ettiği Ariadne ile karşılaşır ve onunla evlenir (Resim: 14). Başkabir kabartmada Olympos'a dönmeyi kabul etmeyen Hephaistos'u sarhoş ederekkendi alayı içerisinde geri götürür. Dionysos şarap tanrısı olarak kabul edilmektedir. IIkbahar'daürünün bereketli olması ve Sonbahar'daki verimli hasattan dolayı teşekkür etmekiçin bayramlar düzenlenir. Bu konular kabartma üzerindeki sahnelerde anlatıldığıgibi Dionysos kültü (tapınımı) Mysterler (gizemler) dini grubu içine girmektedir. Tanrı Dionysos'aait tapınımlar gizemlerini koruduğu için nasılolduklarını tam olarak bilememekteyiz.Orta sahnelerin fazla tahribata uğramış olmalarından dolayı, konuların gruplandırıldığılevhaların içeriklerini anlamak pek mümkün olmamaktadır. Yalnız Dionysosayinleri sırasında kendinden geçen erkek ve kadınların karşı cinslerini parçalayarak öldürdükleriantik şairler tarafından belirtilmektedir. Bu konuları anlatan kompozisyonlarda tespit edilebilmektedir. Helenistik Dönemde paralar üzerinde çok görülen ve Mysterlertapınımı ile bağlantısı olan Kista Mystika adı verilen sandık ve yılan da betimlemeleriçerisinde yer almaktadır. Kısaca özetlemek gerekir ise Dionysos'un hayatı doğumöncesinden başlayarak tüm friz boyunca anlatılmaktadır. Konular Tanrının Helen mitolojisindeyer alan öyküleri ile kendisine yapılan tapınıma ait gizemleri konu almaktadır.Dionysos bir tanrı olduğu için hikayeyi sonuçlandırmak sanatçılar için zorluk yaratmışolsa gerektir. Sideli sanatçılar güneydoğu köşede Tanrılar ile Gigantların Savaşı sahneleriile tanrının yaşam öyküsünü tamamlamışlardır. Burada araştırılması gerekennokta Dionysos'un Hayat hikayesi ile Gigantomakhia'nın dinsel içerik olarak nasıl bağlandığıolacaktır. Ilerideki araştırmalar bu yönde olacaktır.KASET KABARTMALARıTiyatronun scaenae fransuna ait kaset kabartmalarının boy ve genişlikleri üzeriniörttükleri aediculaya Q,öre değişmektedir. Fakat bu gruplar içerisinde tek parçalı kasetlerolduğu gibi üç blogun yan yana getirilip birleşmesinden meydana gelen kasetlerde bulunmaktadır (Iki bloktan oluşan kaset parçasına daha rastlanmamıştır). Şimdiyekadar ele geçirilen kasetler incelendiğinde, yükseklikleri farklı iki grup ortaya çıkmaktadır.Birinci grubun yüksekliği 0.48 m. ila 0.55 m., ikinci grubun 0.30 m. ila 0.34 m. arasındadeğişmektedir. Birinci grup kasetler üzerinde tanrı ve tanrıçaların betimleri, maskeler,geometrik bezeme ile süslenmiş vedüz bezemesiz bırakılmıştır. Bu grup sahnebinasının ilk ve ikinci katına ait olmalıydı. Ikinci grupta Mousalar betimlenmiştir ve olasılıklasahne binasının üçüncü katında yer almaktaydı. Kasetler içerisinde yer alan tanrıve tanrıça betimlemeleri Side Pantheonu'nda önemli yer tutan ölümsüzleri kapsamaktadır.Tanrı veya tanrıçaların büstleri kasetlerin orta kısmına yerleştirilmiştir ve kenarlarındakendisi ile ilgili atribusu yer almaktadır. Side'nin baş tanrısı Apolion arkaikstilde görünümü ile boynunda khlamysü bir yanında yayı, diğer yanında oktanlığı ile yeralır (Resim: 15). Köşe bezemelerinde bitkisel motif kullanılmışken, bir tanesinde yarışmalardabirinci gelen atlet ve müzisyenlere verilen çelenk bulunmaktadır. Kentin baştanrıçası Athena başında miğferi, elinde mızrağı, kalkanı ve kutsal hayvanı yılan ileresmedilmiştir. Alınlık köşelerinde palmiye dalı, rozet, nar (Side'nin simgesi) ve zaferçelengi bulunur. Kybele başında diadem ve kale tacını taşımakta, pelerini ile başını örtmüş,bir yanda phia/e, diğer yanda tympanon (tef) yer alırken, köşelere iki aslanı, zillerve Attis başlığı yerleştirilmiştir. Artemis avcı kıyafeti içerisinde oktanlığı ile birlikte yeralmaktadır. Köşe motifi olarak geyik ve iki köpek seçilmiştir. Demeter meşale ve buğdaybaşakları ile resmedilirken köşelere yine bir meşale, acanthus yaprağı, içinde ne270