KAZı SONUÇLARI - Kültür ve Turizm Bakanlığı

ia kentinin yoğun yerleşim alanları olduğunu kanıtlar. Söz konusu sondajlarda ArkaikDönemden Osmanlı Dönemine kadar taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarına rastlandı.Yoğun mimari katmanlarının yanı sıra, Roma Dönemi terra sigillata seramik çöplüğüdepozitleri ise, dünyada eşine rastlanmayacak niteliktedir. Ele geçirilen bufuntular,R102-R45 noktaları arasındaki alanın tamamen arkeolojik verilerle dolu olduğunu gösteriyor.Azeilikle mimari buluntuların yanı sıra ele geçirilen seramik çöplüQü depozitleri,Phokaia'nın seramik üretiminde ve endüstrisinde ne denli ileride oldugunu bir kezdaha ortaya koyar.Söz konusu yoğun arkeolojik katmanların bulunduğu alanda kanafizasyon anakollektörü, 6 m. uzunluğundaki palplanş levhalarıyla kazılmak isteniyor. R102 ve R45noktaları arasındaki buluntuların bu denli yoğunluğu, ana kollektörün buradan kesinliklegeçirilemeyeceğini gösteriyor. Kaldı ki, palplanş levhaları uygulanırsa, kazılan veyakazılmayan tüm arkeolojik katmanları imha edecektir. Söz konusu ana kollektörün buradangeçirilmesine gerek de yoktur; çünkü ana kollektörün gerisinde Kentsel ArkeotojikSit ve i. Derece Arkeolojik Sit Alanları bulunur. i. Derece Arkeolojik Sit Alanı'nda yapılanmazaten yasaktır. Kentsel Arkeolojik Sit Alanları'nda ise, Koruma Yüksek Kurulu'nun338 ve 658 sayılı ilke kararının 4a maddesine göre, yapılacak alt yapı hizmetlerininproje aşamasından itibaren kültür katmanına zarar vermeyecek ve toprak kullan i"mını minimumda tutacak biçimde ele alınması gerekiyor. Bu ilke kararına göre kültürkatmanlarını yok edecek olan kanalizasyon projesinin Kentsel Arkeolojik Sit Alanı'ndauygulanması olanak dışıdır. Buna göre ana koliektörün bu noktalar arasından geçmesiimkansızdır. Bu noktalar arasından ana kollektörün geçirilmesi durumunda, sondajkazılarındaortaya çıkarılan ve daha alt katmanlarda yer alan kaztlmarnış arkeolojik değerleryok edilecektir.Türkiye 1972 yılından bu yana hemen hemen tüm uluslararası sözleşmelere imzakoymuştur. Anayasa'mızın 90/5 maddesine göre, usulüne göre yürürlüğe konmuşmilletlerarası antlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasa'ya aykırılıkiddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne başvurulamaz. Türkiye'nin imza koymuş olduğu busözleşmeler ya Bakanlar Kurulu kararlarıyla, ya da Millet Meclisi'nden kanunla onay­Ianmıştır. Türkiye'nin uymak zorunda bulunduğu kültür varlıklarının korunmasıyla ilgilisözleşmeler şunlardır:- 1972-Paris. Dünya Kültür ve Doğal Mirasın Korunmasına Dair Sözleşme.- 1985-Granada. Avrupa Mimari Mirasının Korunması Sözleşmesi.- 1992-Rio. Birleşmiş Milletler çevre Kalkınma Konferansı Rio Deklarasyonu.- 1992-Valetta (Malta). Arkeolojik Mirasın Korunmasına ilişkin Avrupa Sözleşmesi.Özellikle 05.08.1999 tarih ve 4434 sayılı yasa ile onaylanan 1992-Valetta (Malta)sözleşmesi arkeolojik değerlerin korunması konusunda oldukça fazla yaptırım getirmektedir.Antik Phokaia kentinin de Türkiye'nin imzalamış olduğu sözleşmelere görekorunması zorunludur. Malta sözleşmesi açıkça arkeolojik mirası koruma zorunluluğununyalnızca ilgili devlete ait olmadığını, sorumluluğun Avrupa ülkelerinin tümüne ait olduğunuda karar altına almıştır.izmir i Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 16.07.1996 günve 6179 sayılı kararıyla garaj ile Belediye arasındaki bölümde yapılacak çalışmalardaarkeolojik taşınır veya taşınmaz buluntulara rastlanması olasılığı yüksek olduğundan vekanalizasyon projesinin tamamını durdurma riski bulunduğundan, uyqutamalarjn önceliklebu noktadan başlanabileceğine karar vermiştir. Ote yandan Dokuz Eylül Universitesi,Mühendislik Fakültesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü'nün hazırladığı raporda da yarımadanınkıstak bölümünde çok sayıda anomali vardır. ızmir i Numaralı Koruma Kuruluyine bu kıstak bölümünde 17.04.2001 gün ve 9259 sayılı kararıyla, jeofizik raporundaanomali gösteren noktalarda sondaj yapılmasını öngörmüştür. Diğer yandan Foça'daarkeolojik kazıları ilk kez başlatan Fransız Arkeolog Felix Sartiaux'un yarımadanın kıstakbölümünde çok sayıda taşınır veya taşınmaz kültürel varlıklara rastladığı dünyacabilinmektedir ( F.Sartiaux, Eski Foça, I~ITJjr 1952; E.Akurgal, " Foça Kazıları ve KymeSondajları ", Anatolia i (1956), 32-41; O.Ozyiğit, "1990 Yılı Phokaıa Kazı Çalışmaları",XIILKazı Sonuçları Toplantısr.ll, Ankara 1992, s.100 v.d., M.Morel-Deledal/e, "Felix Sar-343