KAZı SONUÇLARI - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Frigidariumun kuzeydeki yine beşik tonozla kaplı koridorun diğer birimlerle bağlantısıyoktur. Mekanın güney duvarının, batısından itibaren üzeri mermer kaplı oturmasekisi bulunmaktadır. Aynı mekan içinde, 94 cm. derinliğinde tabanda bir logar ve mozaiktaban tespit edilmiştir. Frigidariumun kuzeyindeki 14.73 m. uzunluğundaki mekandamozaik taban mermer süpürgelikle çevrilidir. Güneybatıdaki kapı geç dönemde eklenenbaşka bir duvarla, fonksiyonunu yitirmiştir. Simetrik havuzlu mekanın kuzey havuzunasu getiren künk hattını taşıyan duvarın altında 29 cm. genişlikte atık su kanalıbulunmaktadır. Mekanın güneydoğusunda bir logar daha vardır. Logar rnekarun kuzeyindekibaşka bir logarla bağlantılıdır (Resim: 1). Mekanın kuzeybatısında yer alan ikiduvar geç dönemde eklenmiştir. Bunlar andezit taş ve tuğla gibi karışık malzeme ileörülmüştür. Mozaiğin üzerine oturtulmuş bu geç dönem duvarları, taşıyıcı değil, sadecemekanı bölmek için yapılmıştır.Mozaik taban, destek duvarı altındaki kanaldan gelen künk hattı yenilenme safhasındayani Bizans Çağında tahribata uğramıştır. Ayrıca 1980'de Paşaköy'den ısmailDemirel'in açtığı 1.82 m. çapındaki taş örgülü su kuyusu, mozaiği tahrip etmiştir. Mozaik,doğu-batı yönünde uzanan dörtgen planlı mekana uygun olarak, ortada2.74x12.50 m. ölçülerindeki çerçeve ve içinde 58-60 cm. çapındaki iç içe geçmiş dairemotifli siyah ve beyaz renkte bordürlerden oluşmaktadır. En dıştaki bordürden sonrada mermer süpürgeliğe kadar sarı renkte tesseralar çapraz dizilerek döşenmiştir.Mozaik tabanda kullanılan taş tesseraların dizilişinden; mozaiğin, mekanın doğu ve batıduvarı önündeki mermer kaplı erken dönem oturma sekilerine göre döşendiği anlaşılmaktadır.Mekanın planıyla çağdaş olduğu anlaşılan mozaik tabanın kuzeyi kesittekalmıştır ve ölçüleri 14.73x4.94 m. dir.Frigidariumun batı duvarına bitişik dinlenme odaları ve önündeki mozaikli meydanınkuzeyinde yer alan, simetrik havuzlu mekan, ılıcanın güneyindeki frigidariumdansonraki en gösterişli bölümü oluşturmaktadır. Kuzeydoğu ve güneydoğu köşelerinde4.38x2.65 m. ölçülerinde iki simetrik havuzdan dolayı tarafımızdan şimdilik bu şekildeanılması kararlaştırılmıştır. Havuzların içi beyaz mermer, görünen yan duvarlar yeşilserpantin taşı, mekanın tabanı ise (geç dönemde birkaç blok değişmiş de olsa) geometrikbir desen verilen bezemeli büyük mermer plakalarla kaplanmıştır. Güneydekihavuzun güney duvarından bronz, kuzeydekinin ise kuzey duvarlarından tam ortayagelecek şekilde pişmiş toprak künkle su gelmekteydi. Güneydeki havuzun gideri batıda,kuzeydekinin ise güneyindeki parapet duvarındadır. Güney havuzun üst örgüsükısmen korunmuş, kuzey havuzun üst örgüsü ise yüzeye çok yakın olduğundan yıkılmıştır.Ortadaki alanın üzeri de ters yönde tonozla kaplıydı. Havuzların tabanıarındakibalçık tabakada çok sayıda ahşap parçası, kozalak ve çam fıstığı gibi organik eser buıunmuştur.Frigidariumun doğusundaki köprü ile arasındaki geniş meydan, uzun ve düz kesilmişblok taşlarla döşelidir. Meydanın doğusunu, köprüye bitişik, insula ve propylonundoğusundaki sokaktan gelen atık suyu taşıyan kanal sistem] sınırlamaktadır. Atık sukanalının lIya Çayı'na bu noktada döküldüğü anlaşılmıştır. Ustü geniş sal taşları ilekaplı kanal içinde yapılan temizlik çalışmalarında etütlük değerde Roma ve Bizans çağlarına ait çok sayıda arkeolojik eser ele geçirilmiştir.GVII c3, c4, b3, e3, d3 - HVII a3, b3 açmaları ile frigidariumun doğusunda birmeydan olduğu ve doğu girişinin bu meydandan yapıldığı, ancak Bizans Çağında ttiçidariumundoğu kapısının bulunduğu alan kareye yakın bir mekan la kapatılarak merdivenlerlegiriş sağlanmıştır. GVII e2, d2, c2 HVII a2, b2, c2 açmalarında yani kült merkezinindoğusunda ikinci bir köprü tespit edilmiştir. Hadrianus Döneminde kült merkezinindiğer anıtsal birimleri ile birlikte planlanan ve inşa edilen bu köprü, Geç BizansÇağında iptal edilmiş olmalıdır. Köprünün başlangıcındaki bazı blok taşları yerlerindensökülmüş ve dik konarak köprü kullanıma kapatılmıştır. Pembe andezit blok taşları iledöşenmiş köprünun genişliği kuzeyde 3.99 m., güneyde ise 3.12 m., korunan mevcutuzunluk 10.83 m.dir. Köprü ayağının yan duvarları opus vittatum tekniğiyle yapılmıştır.374