KAZı SONUÇLARI - Kültür ve Turizm Bakanlığı

ALANYA KALESi 2001 YILI ÇALIŞMALARIM. Oluş ARIK*l-içKALE KAPIS/'NDA YAPILAN ÇALIŞMALARİçkale'yi doğu yönünden sınırlandıran sur duvarının takriben ortasına gelecekşekilde ve lçkale'ye girişi sağlamak üzere adeta nizarniye gibi tasarlanmış anıtsal birbina yer almaktadır (Resim: 1). Strüktürü ile olduğu kadar yapı elemanları ve malzemekullanımıylada, Selçuklu Dönemine ait başta Kızıl Kule olmak üzere, Alanya'daki diğerbazı Selçuklu yapılarıyla olan benzerliği dolayısıyla, muhakkak ki aynıdönemde inşaedilen blnaı, kuzey ve batı cephelerinin ortasına açılmış birer kapıyla, lçkale ile buradakiSelçuklu Sarayı'nı, vaktiyle Hisariçi'ndeki Selçuklu yerleşim merkezi ve kamusalalanla irtibatlandıran bir giriş işlevi taşımaktaydı.Söz konusu binanın çatısına, kuzeybatı ve güneybatı köşelerinden bağlananher iki surun seğirdimlerinden merdivenler aracılığıyla ulaşılabiliyor olması, bir üst katınvarlığına işaret ettiği gibi, kapının aynı zamanda bir burç işlevi gördüğünü de açıklamaktadır.Kimi kalıntı ve izlere dayanılarak, üst katın mazgallarla çevrelendiği söylenebilir.Ne var ki, özgün halini büyük ölçüde kaybetmiş olan bu bölümden geriye sadecebirkaç mazgal dişi kalabilmiş; geç dönemdeki kullanımlar sırasında pek çok veri ortadankaldırılmıştır.Kazısı yapılmadan önce, binanın kuzey girişinin doğu iç yüzüne sonradan bitiştirildiğiher halinden anlaşılan ve bu köşede adeta bir tekne (yalak?) oluşturacak şekildekuzey-güney doğrultusunda yaklaşık 2 m.lik muhdes bir duvar parçasının uzandığı;mekanın kuzey-batı ve güney-batı iç köşelerinde de, yine geç dönem kullanımları sırasındaeklendiği anlaşılan kimi duvar kalıntılarının bulunduğu görülmüştür.içkale'de 195ü'li yıllara kadar buğday ve arpa ekimi yapıldığı sıralarda, ° vakitlerbizzat bu işlerle uğraşan yaşlıların, söz konusu binanın içinde ateş yaktıklan ve sarnıçlardantaşıdıkları sularla çamaşır yıkadıkları şeklindeki hatıraları da, lçkale Kapısı'nınyakın sayılabilecek tarihlere kadar kullanıldığını; hatta iddia edilebilir ki, muhtemelenbu tarihler civarında, lçkale'de ya da hemen yakın çevresindeki bir konutunmüşternllatı (ağıı?) haline dönüştürüldüğünü ortaya koymaktadır. Bu husus, mekanıniçindeki hayli iğreti sayılabilecek düzenlemeler (?) kadar, batı girişinin yığma inşaatladaraltıhp basit bir geçit haline dönüştürülmesi ve buraya kilise tarafından ulaşılmasıamacıyla önüne adeta özel mülkiyet sınırını vurgulayacak şekilde çapraz doğrultudauzanan bir kuru duvar yapılması gibi uygulamalarla da kanıtlanabilmektedir. Mekanınduvarlarındaki, "Horasan" diye tabir olunan ve içinde kireç, kumtaşı ve saman bulunanProf. Dr. f\I1,Olu.şARIK, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji ve SanatTarihi Bölümü, ÇanakkalerrURKIYE.Bu yazının kaleme alındığı sırada, içkale Kapısı'nda yapılan kazı çalışmalarında ele geçirilen Selçuklu sikkelerininkonservasyonu işlemi henüz tamamlanmamıştı. Ilk izlenim, söz konusu sikkelerin l.Alaeddin Keykubad'a ait olduğudur;ne var ki, kesin bir sonuca varabiimek ve kapının inşaatı konusunda bir tarihlendirme yapabiimek için henüz erkendir.519