KAZı SONUÇLARI - Kültür ve Turizm Bakanlığı

tı. Koyu renkli zeminde ilanların daha çok dikkat çekeceği düşünülmüş olmalıydı. Defineavcıları monoblok kütlenin içinde altın aramak (!) amacıyla, demir çubuk ve matkaplarlaanıt mezarın pek çok yerini kırmışlardı. Bundan başka iç mekanlar olan ön oda vemezar odası ağıı olarak kullanılmıştı. Çobanlar ısınma amacıyla ateş yakmışlarve mezarodalarının isle kararmasına neden olmuşlardı. Bu siyah is lekeleri üzerine de isimlerkazınarak yazılmıştı.Restorasyona tüm yüzeylerdeki likenlerin, boyaların ve mezar odalarındakiis lekelerininmekanik yöntemlerle temizlenmesi ile başlandı. Çatlak ve boşluklar tüf taşı tozuve bağlayıcı malzemeyle oluşturulan taş hamuruyla dolduruldu. Tamamlanan bölümlerdeuzaktan bakıldığındagözü rahatsız etmeyecek, yakından bakıldığındaise algılanabilecekbiçimde renklendırme işlemi yapıldı. Son olarak tüm yüzeyler ve iç mekanlartaşın hava almasınaolanak saglavan, ancak su geçirmesine izin vermeyen sertleştiricibır malzeme ile sağlamlaştırıldI1~.Arkeolojik kazısı tamamlanan mezar anıtında mekanik temizleme işlemleriylebirlikte rölöve çalışmaları başladı ve ~apısal analizler tamamlanarak yeni bilimsel sonuçlaraulaşıldı. Bu yeni sonuçlar IŞıg ında yapının tepe bitiş noktasının restitüsyonuyapıldı ve bu bölüm ilk defa uygulanan bir yöntemle dışarıda tamamlanarak yerineoturtuldu.Anıt çevre düzenlemesi, bir arkeolojik park oluşumunu amaçladı. Anıtı ve yakınçevresindeki tarihi dokuları içine alan toplam 2500 metrekarelik bir alanda düzenlemeleryapıldı ve bu düzenleme ıle yapının dışında ve içinde anıta kontrollü yaklaşım sağlandı.Bu düzenlemede organik taş duvarlar, anıta ulaşan ana arter yol ile kılcal yayayolları, oturma grupları, kültürel aktivitelerde sahne görevi de görebilen pergole, açıklayıcıpanolar alanı ve pano elemanları, 200m. uzunluğunda dış çevre fens teli ve 10araçlık otopark alanı yer aldı. Çevre düzenlemesi işleri için yörenin taş ocaklarından100 kamyonun üzerinde taş çıkarıldı. Bu taşlar üretim yerlerinde ve atölyelerde makinelerleve el işçiliği ile kesilerek işlendi 1 3.Düzenlemenin dışında kalan alanlardan anıt üzerine yönlenen sel sularını önleyicidış ve iç drenajlar yapıldı. Düzenleme alanı tamamen yeşiilendirildi.Bunun için beşhatlı, otomatik kontrollü sulama sistemi oluşturuldu. Alana 400 metre uzaklıktan su getirildi.Ayrıca 20 ton kapasiteli iki su deposu yapıldı. Anıt yakınına elektrik enerjisi getirilebilirse,hazır olan aydınlatma projesi uygulama şansına sahip olacaktır.Pers Mezar Anıtındaki tüm arkeolojik kazılar, onarımlar ve çevre düzenlemesi ilkkez JTI (Japan Tobacco lotemetionet; Türkiye'nin desteğiyle gerçekleştirildi. Yapılankazılarda önemli bilimsel sonuçlar elde edildi. Bir yıl boyunca süren çalışmalardaAnıt­Mezar'ın onarımından sonra, çevresindeki 2500 m2lik bir alanda düzenlemeler yapıldı(Resim: 1-3).b) Athena Tapınağı Kazı Ça/ışma/artAthena Tapınağı Kutsal Alanı'nda 2000 ve 2001 yıllarında Pers Mezar Anıtı projesinedeniyle çalışmalar kısa sürdüv',Çalışmalar H5, K5-6, L5-6 açmalarında gerçekleştirildi. Bu açmalar Athena Tapınağı'nınpodium alanının kuzeybatısı içerisindedir. Çalışmalarda öncelikle Athena Tapınagı'nınbulunduğu yerdeki eski ortaokul binasına ait depo ve tuvalet yapısı ortadankaldırıldı. H5-6 ve K5-6 açmalarındaki bu modern yapının yıkılmasındansonra alandaarkeolojik kazılara geçildi. Yapılan kazılarda LS. 19. yüzyıla tarihlenen ev temellerinin121314Anıltaki temizlik ve onarım çalışmaları Arkeolog-Restoratör MA Suzan Özyiğit yönetimindeki bir ekip tarafından gerçekleştirildi.Anıtın rölöve, restitüsyon ve çevre düzenleme çalışmaları, Yüksek Mimar-Restoratör Ercüment Kuyumcu tarafındanyapıldı.Phokaia Athena Tapınağı için~ Ö. Özyiğit, "1999 Yılı Phokaia Kazı Çalışmaları", 22. Kazı Sonuçları Toplantısı, 2. Cilt,Ankara 2001, 1, dipnot 3; O. Ozyiğit-A. Erdoğan,"les sanctuaires de Phocee Et la lumiere des demiares fouilles", Etudesmesselietes, volume 6,2000, 11-13.336