KAZı SONUÇLARI - Kültür ve Turizm Bakanlığı

inde bulunan kalker blok nedeniyle, kazı güvenliği açısından kazılmadan sütun şeklindebırakılan G19 kare parçasının bu yıl -9.30 m. kotuna kadar kazılan kısmı (37. ve 41.arkeolojik seviyeler arası) ise, yine iii. jeolojik ünitenin 111.3, IllA, 111.5 ve 111.6 alt birimlerininsedimanlarını vermiştir (Tablo: 1).Ana dolgunun kuzeyinde yer alan F16 ve F17 plankarelerinin kazılan üç arkeotojikseviyesi (37. - 39.) de yine iii. jeolojik ünitenin (111.3, IllA, 111.5) farklı sedimanlarınıiçermektedir. Böylece 2001 yılı E gözü kazısında H19 ve G19 kare parçaları hariç, toplam8 tam karede çalışılmıştır. Sonuç olarak, kazılan tüm seviyelerde iii. jeolojik üniteningenel sediman yapısı h?kimdir. 111.6, yalnızca G19 plankaresinin 41. arkeolojik seviyesindeortaya çıkmıştır. Ote yandan, özellikle 111.3, illA ve 111.5 seviyelerde gözlemlenençok sayıda küçük radyolarit çakıllar, mağaranın zaman zaman sel sularına maruzkaldığını göstermektedir.1.3Kültürel Stratigrafi ve Arkeolojik BuluntularE gözünde 2001 yılında kazılan toplam 8 tam plankareden elde edilen arkeelejikbuluntuların tümü Orta Paleolitiğin çeşitli evrelerine aittir. Ancak dolguda yer yeroluşmuş olan yarık ve çatlaklar ile hayvan etkinliklerinden kaynaklanmış olabilecek birbuluntu karışmasının olduğu da kesindir. Nitekim, piramit ve prizmatik biçimli dilgicikçekirdekleri ve ön kazıyıcı gibi Karain Epi-paleolitik seviyelerine özgü tipik parçaların,G plankarelerinin 111.3 jeolojik seviyesinde bulunması, bu karışmanın kuşku götürmezkanıtıdır. Ancak durum ne olursa olsun, yukarıdan aşağıya doğru kültürel stratigrafiyisaptamak olanaklıdır.111.2.1 seviye, Karain tipi mousterieti nitelendiren parçaları içermektedir. Öncekiyıllardan da bilindiği gibi, Karain tipi tııoustetienuı içinde kenar kazıyıcılar ve uçlar, buıralayıcı tipler olup çoğunluğu oluştururlar (Çizim 3: 1, 2). Levallois işçiliğini yansıtanyonga, dilgi ve çekirdek gibi yongalama ürünleri, bu tekniğin Karain tipi mousteriemeyaygın olarak kullanıldığını kanıtlamaktadır. Levallois taşımalıklar üzerine yapılmışaletler, üstün bir işçilik gösterirler.111.3. seviye Karain tipi tnousterierı ile Quina tipi mousierierirı tipik parçalarını birarada vermiştir (Çizim 3: 4-10). Bu nedenle geçen yıl ileri sürülen, 1I1.3'ün Karain mağarasındakiiki farklı orta paleolitik kültürün geçiş evresini oluşturduğu savı kesinlik kazanmayabaşlamıştır. Böylece 1I1.3'ün charentien geleneğinin devam ettiği, ancak Karaintipi mousterienin ilk elemanlarının ortaya çıkmaya başladığı kültürel bir evreyi temsilettiği söylenebilir. Bu seviyede dikkati çeken bir diğer husus da Karain'e özgü denebilecekbir alet tipinin varlığıdır. Daha önceki yıllarda tipik örneklerine rastlanan bu parçalardauç bitimi tek kenardan küçük bir çontukla asimetrik bir görünüm kazanmıştır.Bu alet tipi şimdilik "uç-delici" olarak adlandırılmıştır (Çizim 3: 7). 1/1.3 jeolojik seviyedeKombewa tekniğinin kullanıldığını gösteren bir yonga da ele geçirilmiştir (Çizim 3: 3).Esasen bu tekniği yansıtan örneklere daha önceki yıllarda da rastlanmıştır (Taşkıran,1996: 127, Levha. LXXVII).IllA. jeolojik seviye ise charentienin oturma tabanını vermektedir. Bu seviyedencharentienin tipik örnekleri ele geçirilmiştir (Çizim 4: 1-5). Yongalar kalın ve düz topuk­Iudur (Çizim 4: 1). Gerek yongaların, gerekse kaba çekirdeklerin formları yongalamanınsert vurgaçla yapıldığını göstermektedir. Kalın yonga taşımalıklar üzerine basamakpulcuklu düzeltilerle yapılmış kenar kazıyıcılar en sık rastlanan alet tipidir. Ozellikle yataykenar kazıyıcılar iyi bir işçilik gösterirler (Çizim 4: 3). Bu aletlerin yanı sıra kalın taşımalıklarüzerine yapılmış uçlar ve dişlemeliler de (Çizim 4: 4, 5) endüstri topluluğuiçinde sıklıkla rastlanan aletlerdir. IllA'ten ele geçirilen bir keski de, alet yelpazesi içindeyer almaktadır (Çizim 4: 2). Keskilerin daha küçük ve daha farklı örneklerine 2000yılı kazı sezonunda 111.5 jeolojik seviyede rastlanmıştır (Yalçınkaya ve diğ., 2002: Çizim7: 6, 7). ~2001 yılında henüz ilk kez kazılmış olan 1I1.5'in endüstri topluluğu açısından yorumyapmak için vakit henüz erkendir. Ancak bazı aletlerin patintisrnda büyük bir fark-161