KAZı SONUÇLARI - Kültür ve Turizm Bakanlığı

çici olarak yaptırılan kapılar ile kilise kompleksinin güvenliği sağlanmış ve her türlü sorumlulukYoncatepe Kalesi bekçisi ve Van Müze Müdürlüğü'ne verilmiştire. Temizlik çalışmalarısırasında sağlanan maddi ve manevi yardımlarındandolayı Van Valiliği'ne teşekküretmeyi zevkli bir görev sayarız.GiRişBugün modern Van Kenti'nin 9 km. güneydoğusunda yer alan Yoncatepe Kalesi,deniz seviyesinden 2050 m. yüksekliğinde basık bir tepe üzerinde bulunmaktadır(Harita: 1; Resim: 1). Erken Demir çağının tipik dağ kaleleri niteliğinde olan Yoncatepe3 , şu anda Türkiye'nin en yüksek rakımlı kazı alanını oluşturmaktadır. Kalenin bulunduğutepenin doğusunu, Varak ve Erek Dağları (3200 m.) ~evrelemektedir. Erek Dağı'nınbatısında bulunan Varak Dağı, Van Ovası'na doğru dogal teraslar şeklinde alçalmaktadır.Van Ovası'nın en verimli toprakları da, bu kesimlerde yer almaktadır. AzeIlikleUrartu Krallığı döneminde bu verimli tarım alanlarını daha iyi değerlendirmek için çoksayıda baraj ve gölet yaprlrruştır-. Yarımay biçimindeki Erek Dağı, doğudan esen soğukve sert rüzgarları önleyerek, daha ılıman bir iklim hazırlamıştır. Erek Dağı Eskiçağdaolduğu gibi, günümüzde de doğal su kaynakları ve dağ çayırları ve otlakları yönünden,oldukça zengindir. Bu yüzden Yoncatepe Kalesi, Eskiçağda onbinlerce küçükbaşhayvanın beslendiği Erek Dağı'na giden yolları denetim altında tutan önemli bir beylikmerkeziydi.AMAÇDaha önce de belirttiğimiz gibi Yoncatepe Kalesi ve Nekrapolü, Erken Demir Çağınaaittir. Bugüne değin Doğu Anadolu Bölgesi'nde Erken Demir Çağına ait akrapol,nekropol ve sivil yerleşim merkezinden oluşan bir komplekste kazı yapılmadığı için,Yoncatepe kazıları çok büyük bir önem taşımaktadırs. Akrapol'ün kuzeydoğu eteğindesivil yerleşim merkezi, kuzey eteğinde de nekropol alanı yer almaktadır (Çizim: 1).2001 yılı Yoncatepe kazı çalışmalarının temel amacı, 1998-2000 yılı çalışmalarındaakropol kesiminde yer alan ve tam olarak açılamayan mimarı yapıların niteliklerininve planlarının ortaya çıkarılması olmuştur. Akropolün en yüksek kesiminde yeralan mimari yapıları ortaya çıkarmak amacıyla her biri 1Ox1 O m. ölçülerinde 6 açmadasürdürülen kazı çalışmalarıyla, şimdilik 600 m2'lik bir alanda, mimarı yapıların yayııimalanları saptanacak ve diğer yapılarla olan bağlantıları öğrenilmeye çalışılacaktır. Çünkü1998 yılından beri akropol alanında çalışmamıza karşın, ortaya çıkardığımız mimarıyapıların biri dışında, diğerlerinin hangi amaçla kullanıldıklarını şimdilik kesin olarakbilemiyoruz.ÇALIŞMA ALANLARI2001 yılında Yoncatepe kazı çalışmaları, yalnızca akropol alanında sürdürülmüştür.Maddt olanaklarımızın daha önceki yıllara kıyasla çok az ve sınırlı olması yüzünden,ne yazık ki nekropol ve sivil yerleşim merkezinde bu dönem kazı yapılamamiştır.2345Yoncatepe Kale Bekçisi Mehmet Çoban, aynı zamanda Yukarı Bakraçlı (Yedikilise) Köyü'nde ve Warak Wank Manastırı'nınyanındaki evde oturmaktadır.O. Belli- V. Bahşaliyev, Nahçıvan Bölgesi'nde Orta ve Son Tunç çağı Boya Bezemeli Çanak ÇömlrpkKültürü- Middleand Late Bronze Age Painted Pottery Culture in Nakhichevan Region, Arkeoloji ve Sanat Yayınları Istanbul 2001, 25­32.; O. Belli- E. Konyar, "Archaeological Survey on Early lron Age fortress and Necropqlies in Northeast Anatolia",Istanbul University's Contributions to Archaeology in Turkey (1932- 2000), (ed. O. Belli), Istabul 2001, 332- 335.O. Belli, "Dams, reservoirs and irrigation channels of the Van Plan in the period of the Urartian Kingdom", AnatolianStudies 49, 1999, 11-20.O. Belli- E. Konyar, " Excavations at Van- Yoncatepe fortress and Necropolic", Tel Aviv 28, Jerusaiem 2001, 169­171.386