KAZı SONUÇLARI - Kültür ve Turizm Bakanlığı

ca kahvehane, dökkanlar ve yollar bulunmuştur (Çizim: 2). Ayrıca Süleyman Paşa Hamamı'nıntemizlik çalışmaları yapılmış, yapının özgün örtüsü ortaya çıkarılmış, yapıyızarar veren ağaçlar kesilmiş, sıcaklık ve su hazinesi mekanlarının toprak dolgusu kısmenboşaltılmıştır.2.KAZI SONUÇLARI2.1. MiMARi2. 1.1. BiLECiK ORHAN GAZi iMARETiBilecik Orhan Gazi imareti modern kentin güneydoğusundaki mezarlığın doğusunda,Istanbul-Bozüyük karayolunun Bilecik merkezi ile istasyon arasındaki bölümününkuzeyinde yer almaktadır. Yapının çevresi mezarlık alanıdır.Orhan Gazi imareti, bu tipteki yapıların erken dönem özelliklerini yansıtan ilk uygulamalardanbiridir. Kitabesi olmayan yapının vakıf kayıtları da günümüze ulaşmamıştır.Ancak, Orhan Gazi'nin yaşadığı yıllar dikkate alınarak, yapı 1326 yılı sonrasına,XVi. yüzyılın ilk yarısına tarihlendirilmektedir. E.H. Ayverdi yapının Ornan Dönemindeinşa edilmiş diğer yapılara benzerliğini dikkate alarak, yapıyı "Orhan Imareti" diye adlandırır3 .Yapı giriş ekseninde yer alan sofa ve mescit rnekanıyla ve bu mekanların iki yanındayer alan tonoz örtülü birer mekan ve giriş duvarı önünde yer alan beş bölümlürevaktan oluşur. Yan odalar ve revak tamamen, sofa ve mescit bölümlerinin kubbe örtüleriise çok büyük oranda yıkılmışlardır (Resim: 1).. Orhan Gazi imareti kazısının planlanmasında, yapının bugünkü durumu ve duvarlarındayanıksızlığı göz önünde bulundurulmuş ve yapının rnirrıarlsi ile dönem özellikleridikkate atmmıştır. Bu bağlamda kazının aşamaları ve açmaları belirlenmiştir. Kazıbaşlamadan önce yapının iç ve çevresinin yükseklik eğrileri çıkarılarak, güneyindekikapının batı kenarında orijinal yerinde duran ilk taşın üstüne "0.00" kotu verilerekyükseklik ölçüleri işaretlenmiştir. Bu "0.00" kotu buluntuların envanterıenmesinde veyapının tüm yükseklik ölçülerinde de kullanılan kottur. Bu kot çarşı bölgesi kazılarındada kullanılmıştır. Yapı hakkında en eski araştırmayı yapan E.H. Ayverdi'nin restitüsyonplanından yararlanılarak temizlik alanları ve kazı açmalarına şu adlar verilmiştir: sofamekanı: S mescit mekanı: M, doğu tabhane açması: DK, batı tabhane açması: BK, doğutabhane mekanının güneyindeki açma: DKG batı tabhane mekanının güneyindekiaçma: BKG, kuzeyde yer alan beş bölümlü revağın (son cemaat..yeri) doğudan batıyadoğru açmaları: R1,R2,R3,R4,R5, revağın kuzeyindeki açma: RO.Kazı süresince doğu tabhanesini çevreleyen duvarlarla karşılaştıktan sonra, yapınındoğusunda, kuzey-güney doğrultusunda 20 rn., doğu-batı doğrultusunda 15 m.boyutlarındaki alan içinde 5x5 m.lik açmalar açılmıştır. Bu açmalara da doğu-batı doğrultusundaharf ve kuzey-güney doğrultusunda numara verilerek açmalar adlandırılrruştır-(Çizim: 1).Mezar 1: DKG açmasında, mescit doğu penceresi 1.90 m. önünde yer almaktadır.Doğu-batı doğrultusunda 242x85 cm. boyutlarında dikdörtgene yakın planhdrr. Mezarınuzun kenarlarının yönelimi mescidin doğu alt penceresi ile karşı karşıyadır. Mescitdoğu penceresinden bakıldığında, doğrudan görülen mezarın bu konumu, bunayagömülen kişinin önemli biri olduğuna işaret eder. Mezarda bulunan iskelet, 25-30 yaşlarındabir erkek bireye aittir 5 (Resim: 2). Mezarın yapım aşamaları ve mezarda bulurjanbir cam şişe ile keçinin yerleştiriliş düzeni tam olarak anlaşılabilmektedir (Resim: 3). On-3 E.H. Ayverdi, Osmanlı Mimarisinin ilk Devri I, istanbul: Fetih Cemiyeti Yayınları, 1966, s. 36-40.4 Orhan Gazi imareti kazı sonuçları yayınlanacak olan Kayseri Erciyes Üniversitesi 6. Ortaçağ ve Türk Dönemi KazıSonuçlan ve Sanat Tarihi Araşt"malan Şöleni (08-10 Nisan 2002) bildirisinde ayrıntılı olarak yer almaktadır.5 Kazı ekibinden Handan Üstündağ Aydın'ın antropoıo] raporundan yararlanılmıştır.210