Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
të shkriftë e të pasura me humus, toka<br />
plugohet mirë, plehërohet me plehra<br />
organike e potasike. Afati i mbjelljes<br />
varet nga qëllimi i përdorimit,koha e<br />
lulëzimit etj. Mbjellja bëhet në rreshta<br />
15 cm larg njëri tjetrit 5-6 cm thellësi<br />
dhe ujiten menjëherë pas mbjelljes.<br />
Zymbyli (hyacinthus sp); të gjithë llojet<br />
e zymbylit të sotëm e kanë origjinën nga<br />
specia e egër Hyacinthus orientalis, është<br />
bimë që kultivohet në të gjitha zonat e<br />
Mesdheut deri në 1000-1500 metra mbi<br />
nivelin e detit. Zymbyli pëlqen toka me<br />
ndricim të mirë,të mbrojtura nga ererat e<br />
forta. Plehërimi bëhet me potas ose sillet<br />
e tjera. Mbjellja bëhet në nëntor dhe në<br />
periudhën me ngrica mbulohet me<br />
gjethe. Rreshtat janë 20-30 cm larg,<br />
ndërsa bimët 10-15 cm larg.<br />
Bimët bulbore<br />
Në të vërtetë fjala më ë mirë dhe më e<br />
përshtatshme për tu përdorur është Geofites.<br />
Në fakt bimët me karakteristika të ngjashme<br />
që I përfshijmë në fjalën bulboze janë bulba<br />
por edhe tubere, rizoma, etj. Geofitet sjanë<br />
bimë me organe nëntokësore që shërbejnë<br />
për të garantuar në periudha të caktuara<br />
mbijetesën e bimës sidomos në periudhat e<br />
vështira klimaterike dhe të ushqimit. Në<br />
organet nëntokësore janë të grumbulluara<br />
lëndë ushqyese rezervë që ndihmojnë në<br />
zhvillimin e sythave derisa ata bëhen të aftë<br />
të mbijetojnë ose derisa kushtet e shqimit<br />
janë optimale. Bulbi që mund të ketë forma<br />
të ndryshme spirale si tek Narcisi, ose te<br />
rrumbullakëta si giacinto I cili mbledh të<br />
gjitha pjesët e bimës.<br />
<strong>Rregullimi</strong> i <strong>Kopshteve</strong><br />
140<br />
Bulbi ose tuberi është i përbërë nga rrathë<br />
nga ku pjesa e sipërme zhvillon gjethet dhe<br />
degët e pjesa e poshtme formon rrënjët.<br />
Gjethet quhen edhe katafile. Katafilet e<br />
jashtëm që janë më të fortë mbështjellin ata<br />
që janë më mishtorë. Në qendër të bulbit<br />
ndodhet sythi apikal i mbrojtur nga këto<br />
mbështjella si psh tek narcisi, tulipani,<br />
crinum, amarillis etj. Bulbat mund të jenë<br />
edhe të hapur si tek zambaku.<br />
Tuberi rrjedh nga transformimi i një pjese të<br />
rrënjës e cila fryhet dhe shërben për<br />
magazinimin e lëndëve ushqyese. Patatja<br />
është bima klasike që mund të merret si<br />
shembull por edhe bimët ornamentale janë të<br />
tilla si begonja tuberoze etj. Përmbajtja e<br />
tuberëve është e ndryshme nga ajo e<br />
bulbave. Ata kanë më shumë karbohidrate<br />
dhe janë të pajisur me shumë sytha nga të<br />
cilët dalin rrënjë dhe gjethe.<br />
Rizoma është edhe kjo një lloj modifikimi<br />
që shpesh ndodhte pak centimetra nën tokë<br />
më e gjatë dhe më e shtirë sesa tuberi. Nga<br />
ajo dalin rrënjët drejt fundit dhe sythat<br />
gjethorë drejt lartësisë. Irisi, Calla dhe Cann<br />
florifera kanë rizoma si shumë nga bimët<br />
ujore. Edhe rizoma është e pasur me lëndë<br />
ushqyese është i fortë dhe i drunjëzuar.<br />
Kormoja ose më saktë bulbi tuber është një<br />
organ nëntokësor i përbërë nga një tuber i<br />
shkurtër mbi të cilin zhvillohet një numër<br />
gjethesh papirace që mbrojnë sythin. Në<br />
pjesën nëntokësore zhvillohen rrënjët dhe<br />
bulbilat. Si shembuj mund të përmendim<br />
croco, gladiola etj.