Rregullimi i Kopshteve

kompozohen në harmoni me elementët e
tjera të sipërfaqeve të gjelbra e në radhë
të parë me bimësinë dekorative. Këtu
preferohen më shumë elementët që
ndryshojnë nga vëllimi
zbatimi i këtyre elementëve në sipërfaqet
e gjelbra duhet të bëhet me materiale
natyrore (gur, dru), qeramikë ose edhe
me disa materiale artificiale me ngjyra si
plastmasi, xhami etj
për disa nga elementët e vogla
arkitektoniko-dekorative po përshkruajmë
shkurtimisht se çfarë duhet patur parasysh
gjatë kompozimit, ndërtimit e gjelbërimit të
tyre.
Hyrja- është element arkitektonik i
rëndësishëm theksimi i të cilës nevojitet
veçanërisht bë sipërfaqet e gjelbra të
zgjidhura sipas stilit gjeometrik. Është vendi
i hyrjes për në çdo park, dhe pjesa që
shërben si lidhje midis ambientit të qytetit
(shesh, godinë etj) dhe sipërfaqes së gjelbër
të parkut.
Kompozimi i saj mund të formohet me
vepra skulpturore arkitektonike ose me
gjelbërim i cili mund të ketë forma të
ndryshme, ndërsa madhësia dhe vëllimi i saj
varen nga madhësia e sheshit dhe gjerësia e
rrugës ose e kryqëzimit të rrugëve para
hyrjes, si edhe nga vetë madhësia e parkut
ose lulishtes. Zakonisht në afërsi të hyrjeve
të parqeve , parashikohen edhe vende për
qëndrimin e makinave, biçikletave motorëve
etj.
Rrethimi- është kufiri i sipërfaqes së
gjelbër. Njihen disa lloje rrethimesh në
Rregullimi i Kopshteve
43
varësi të materialit me të cilin ato punohen.
Kështu kemi rrethime metalike, prej guri,
prej betoni, rrethime të kombinuara dhe
rrethime të gjelbra. Zakonisht rrethohen
vetëm sipërfaqet e gjelbra me qëllim të
veçantë si zooparqe,parqe botanike, terrene
sportive, gjelbërimi i institucioneve etj.
Lulishteve brenda qendrave të banuara e
sidomos në qendër të tyre, nuk bëhet fare
rrethim, ose ky zëvendësohet me bordurë
guri, betoni ose me bimësi dekorative që
nëpërmjet krasitjes duhet të mbahet e
shkurtër. Në përgjithësi më të mira dalin
rrethimet metalike që janë transparente dhe
të gjelbëruara me bimësi dekorative
kacavjerrëse si: lule vile, dorëzonjë, hurth,
lule sahati, hardhi e mureve etj.
Ura dekorative- këto zakonisht ndërtohen
në vendet e parqeve ku ka pengesa ujore
(liqene, pasqyra ujore, përrenj, rrëke etj).
Mund të jenë prej guri, beton arme, prej
druri etj, në varësi të gjerësisë së vendit ku
do të kalojnë. Ura me efekt të madh
dekorativ dalin ato me materiale druri të
papërpunuar, e në mënyrë të veçantë ato prej
mështekne, pishe, bredhi, gështenje, panje,
akacie, lisi, ahu etj.
Belvederë- (pamje te bukura)- vendosen
veçanërisht në pikat më të larta të terrenit të
parkut. Këto mund të jenë të haptë (formë
tarrace) ose edhe të kombinuara me ndonjë
qoshk. Të këtilla ka në pallatin e brigadave,
në parkun e madh të Tiranës, etj.
Tenda- shërben për mbrojtjen e
frekuentuesve të parkut në kohë të keqe ose
të mirë. Ato janë pika të rëndësishme në