Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Përveç kësaj zbukurimi i vazove tregon se<br />
ato ishin të vendosura jashtë, të mbështetura<br />
në ndonjë mbajtëse ose mur.<br />
Në parqet e Greqisë së lashtë sidomos në atë<br />
të heronjve të mitologjisë u vu re që në këto<br />
të ashtuquajturat parqe nuk mbillej asgjë që<br />
nuk ishte e vlefshme dhe tek Odiseja poeti<br />
përshkruan se si e vetmja gjë që njihej në atë<br />
kohë ishte hortikultura e bimëve për ushqim.<br />
Shtretërit me lule që përshkruhen ishin<br />
thjesht bimë hortikulturale të kopshtit dhe<br />
pemë frutore . Në Greqi kjo lloj gjëndje<br />
vazhdoi gjatë dhe për shumë kohë nuk<br />
kishte parqe të vërtetë. Në fakt jeta e trazuar<br />
politike në atë kohë nuk ofronte mundësi<br />
zhvillimi të këtij arti dhe urbanistika e<br />
këtyre qyteteve ishte e përqendruar rreth<br />
akropoleve të ndërtuar me shtëpi të vogla,<br />
shumë afër njëra tjetrës që nuk linte shumë<br />
hapësira për zona të gjelbëruara. Gjatë<br />
gërmimeve arkeologjike gjendën disa zona<br />
të gjelbëruara por që ishin të çimentuara dhe<br />
e vetmja gjë që mund të mbahej ishin ndonjë<br />
vazo me bimë aromatike për përdorim<br />
kuzhine.<br />
Është e qartë se në një farë momenti edhe në<br />
Greqi filluan të dalin kopshtet e para por në<br />
fillim ato ishin në ambientet jashtë<br />
rrethimeve dhe siç shkruan Plini ekzistonte<br />
një brez me bimë hortikulturore që<br />
furnizonte qytetin me lule dhe vegjetale.<br />
Pikërisht në këto rrethime grekët filluan<br />
ngadalë të shtonin pemë frutore dhe pemë të<br />
tjera për hije dhe lule që kishin si<br />
karakteristikë vendosjen e tyre simetrike.<br />
<strong>Rregullimi</strong> i <strong>Kopshteve</strong><br />
21<br />
Filluan të mbillen shkurret aromatike dhe<br />
dekorative etj, por në brendësi qytet<br />
shkëmbore ishin pas asnjë shenjë gjelbërimi.<br />
Vetëm në shekullin e 5 PK që filluan të<br />
ndërtohen zonat e para të gjelbëruara të<br />
inspiruar nga parqet persiane në zonat<br />
publike të qyteteve dhe rreth tyre. Ishin zona<br />
të thjeshta por shumë të pëlqyera të<br />
destinuara për ushtrime fizike dhe për<br />
takime të intelektualëve të kohës dhe<br />
filozofëve. Nga parqet më të famshme ishte<br />
ai pranë Akademisë së filozofisë e cila<br />
dallohej për gjelbërimin aromatik dhe shumë<br />
të veçantë me lule.<br />
Por nuk kishte vetëm parqe por në Greqinë e<br />
lashtë aktivitet fizike kishin një vëmendje të<br />
madhe dhe kështu lindën edhe parqet për<br />
këto veprimtari. Ishin të ndërtuar Brenda<br />
rrethimeve madhështore dhe plot me pemë<br />
dhe si dhuratë për fitoren të dhurohej një<br />
palmë. Po kështu lindën edhe pemë e<br />
perëndive; kështu psh Olimpia kishte një<br />
pemë ulliri që ajo thoshte se e kishte mbjellë<br />
Erakliu. Pemë mbilleshin edhe në vendet ku<br />
stërviteshin ushtarët sidomos në zonën e<br />
Spartës.<br />
Ajo ishte një zonë e rrethuar në qendër të<br />
qytetit e rrethuar me një kanal dhe që lidhej<br />
me anë të dy urave.