Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
garantojë riformimin e bimës në<br />
vegjetacionin e ardhshëm. Nuk duhet pra që<br />
të priten gjethet nese ato nuk janë tharë vetë.<br />
Nëse duam ti mbulojmë ndryshëm kultivimi.<br />
Konservimi. Jo të gjitha bulboret nxirren<br />
nga terreni çdo vit gjatë periudhës letargjisë.<br />
Narcisi, amarrilis, nerina, sterbergi dhe gigli<br />
psh nuk kanë nevojë të nxirren nga toka deri<br />
në katër vjet për ndarjen e bulbave për<br />
shumim me copa. Bulbat me vegjetacion<br />
pranveror duhen nxjerrë nga toka sapo<br />
gjethet janë tharë në qershor-korrik, të<br />
pastrohen nga dheu dhe mbeturinat. Ndahen<br />
në bulba për shumim thahen dhe vendosen<br />
në një vend me hije dhe të thatë për të<br />
shmangur zhvillimin e mykut. Për këtë<br />
qëllim mund të spërkaten me ntimyk pluhur<br />
ose të spërkaten me ujë që ka të tretur<br />
antimyk dhe të depozitohen në vend të thatë.<br />
Bulbat që lulëzojnë veror duhet të nxirren në<br />
vjeshtë të pastrohen e të depozitohen në një<br />
vend të ftohtë e jo shumë të thatë. Për këtë<br />
qëllim është e këshillueshme ti konservojmë<br />
bulbat psh dahliat dhe begonjat në rërë<br />
lehtësisht të lagur ose në tallash.<br />
Shumëzimi. Është e ditur metoda e<br />
shumimit më e mira ajo me sytha. Por nëse<br />
duam të marrim shpejt një bimë të rritur<br />
është e këshillueshme shumim jogamik që<br />
prodhon klone të saktë të të njëjtës bimë.<br />
Metodat e shumimit agamik janë të<br />
ndryshme sidomos nëse kemi të bëjmë me<br />
bulb, rizomë, një tuber ose një korm. Në<br />
rastin e bulbeve në momentin e nxjerrjes nga<br />
toka mund të ndahen copat e reja ose bijtë e<br />
bulbit e në disa stinë ata do të jenë në<br />
gjendje të lulëzojnë. Tek tuberët hiqen ata<br />
<strong>Rregullimi</strong> i <strong>Kopshteve</strong><br />
142<br />
anësorë dhe tek rrënjët tuberiforme ndahen<br />
duke ruajtur një pjesë nga copa e vjetër.<br />
Rizomat ndahen duke siguruar një masë të<br />
aftë për të zhvilluar sytha.<br />
Terreni i shumimit që përdoret për<br />
kultivimin e bulboreve është në pjesën më të<br />
madhe i shkrifët. Në fakt terrenet e lehta dhe<br />
me rërë mund te përdoren shumë për bimët<br />
geofite, nëse toka është argjilore mund të<br />
përmirësohet duke shtura rërë.<br />
Me shumë rëndësi janë ushqyesit që<br />
përmban terreni; azoti, fosfori, potasi, dhe<br />
mikroelementet. Potasi është i rëndësishëm<br />
sepse ndihmon lulëzimin dhe zhvillimin e<br />
organeve nëntokësore.<br />
Është i këshillueshëm të plehërojmë terrenin<br />
me pleh dhe fertilizues organikë të paktën<br />
një muaj para se të mbillet bulbi duke patura<br />
parasysh që plehu i freskët është i<br />
rrezikshëm sepse sjell infeksione bakteriale<br />
dhe myk. Edhe gjatë ciklit vegjetativ është e<br />
këshillueshme të plehërohet me plehra të<br />
përbërë e të tretur në ujë në mënyrë që të<br />
mund të përthithen shpejt nga bima. Shumë<br />
të rëndësishëm dhe të përdorshëm janë<br />
plehërimet në periudhën e lulëzimit kur<br />
bimët duhet të riformojnë organe<br />
nëntokësore para letargjisë.<br />
Geofitet me lulëzim pranveror dhe veror<br />
duhet të ujiten gjatë kohës së thatë gjatë<br />
vegjetacionit të tyre. Ato me lulëzim<br />
vjeshtor e dimëror zakonisht nuk kanë<br />
nevojë për ujë sepse në këtë periudhë bien<br />
shira.