20.06.2013 Views

Rregullimi i Kopshteve

Rregullimi i Kopshteve

Rregullimi i Kopshteve

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

vetëm aty ku kushtet janë të njëjta me<br />

vendin e origjinës. Limitimi më i madh nuk<br />

është temperatura as tipi i tokës, por<br />

sidomos lagështira relative e ajrit. Në zona<br />

me hijezim të nënpyllit që nuk thahen<br />

plotësisht është e mundur natyralizimi i<br />

Mertensia virginica.<br />

Në momentin e eksperimentimit të kushteve<br />

të përshtatshme është e thjeshtë natyralizimi<br />

i Mirabilis jalapa dhe e llojeve te<br />

Ornithogalum. Disa specie të këtij të fundit<br />

mund të futen në ambiente ku nuk ka ngrica<br />

të vona. Pancratium maritimum vjen nga<br />

brigjet mesdhetare dhe në kushtet<br />

pedoklimatike të jugut mund të<br />

natyralizohen lehtësisht.<br />

Edhe llojet e Narcisit mund të natyralizohen<br />

shumë mirë. Të gjitha speciet janë<br />

potencialisht kandidate edhe pse ekzistojnë<br />

limitime për shkak të klimës dhe tipit të<br />

tokës. Të thjeshta janë speciet e klasës<br />

Bulbocodium DC., Jonquillae DC.,<br />

Narcissus L. (poeticus), Pseudonarcissus<br />

DC. e Tazettae DC. (këto të fundit janë të<br />

limituara në zonat e hijezuara dhe të freskëta<br />

e që kanë ngrica). Për zona pjesërisht të<br />

hijezuara dhe të freskëta janë të<br />

përshtatshme llojet N. bulbocodium e format<br />

e tij N. Jonquilla. Për zonat me ndricim të<br />

mirë edhe në kodra janë të përshtatshme<br />

llojet N. pseudonarcissus dhe format e N.<br />

poeticus, nga i cili mund të përmendim lloje<br />

që jetojmë mirë dhe në zonat afër malit. Të<br />

vështira janë speciet N.cyclamineus, i cili<br />

psh kërkon toka me shumë aciditet shumë<br />

lagështi gjate fazës vegjetative dhe thatësirë<br />

gjatë letargjisë. Edhe hibridet e përshtatshëm<br />

për natyralizim janë të shumta, por<br />

<strong>Rregullimi</strong> i <strong>Kopshteve</strong><br />

145<br />

këshillohet sidomos ata lloje që përdoren për<br />

lulëzimin dimëror.<br />

Natyralizimi i tulipanëve nuk është shumë i<br />

vështirë por i ngjashëm me narcisin. Speciet<br />

janë në përgjithësi duan kushte pedoklimatike<br />

të mira dhe aftësia e tyre për të<br />

konkurruar me bimët spontane është e<br />

limituar. Ndër speciet më të përshtatura janë<br />

sidomos Tulipa sylvestris (që quhet edhe<br />

“fiorentina") dhe T. clusiana, T.humilis<br />

e T.saxatilis. disa specie të grupit Tulipa<br />

pulchella (humilis) mund të natyralizohen<br />

me sukses por kërkojnë vende me pak<br />

konkurrencë nga bimë të tjera, me terrene të<br />

drenuara mirë dhe verë të thatë. Në Evropën<br />

jugore ishte një kohë kur ishte e përhapur<br />

lloji Tulipa oculus-solis, por në të vërtetë<br />

bëhej fjalë me sfumatura të të kuqes dhe një<br />

zemër të zezë të rrethuar me të verdhë.<br />

Aktualisht species i jepet emërtimi Tulipa<br />

agenensis. Është një bimë e ndjeshme ndaj<br />

ngricave dhe nuk rekomandohet për<br />

natyralizim. rastësisht në vite të përshtatshme<br />

duken lulet rastësore por nuk mund të<br />

shërbejnë për natyralizim sepse janë shumë<br />

të rralla si fenomene. Me disa hibride<br />

tulipanësh mund të merren rezultate të mira<br />

sidomos me hibridet e T. kaufmanniana, T.<br />

fosteriana e T. greigii. Janë të njohur<br />

shembujt e fushave mahnitëse me tulipanë të<br />

natyralizuar psh në ishullin Minau. Për<br />

tulipanët është e vështirë natyralizimi sepse<br />

ata nuk i ruajnë karakteristikat me kalimin e<br />

viteve.<br />

Ndër bulboret që mbillen në vjeshtë për<br />

lulëzimin pranveror ka shumë lloje, specie<br />

dhe varietet të mira për natyralizim. Ndër

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!