Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
azohet në llojin tip, Pinus në rastin tonë.<br />
Para kësaj klasifikimi kërkonte emra si;<br />
"Coniferophyta", "Coniferales" ose<br />
"Coniferae".<br />
Ndarja përmban vetëm një klasë<br />
bimësh; Pinopsida. Të tjerat janë zhdukur.<br />
Nënndarja e Pinopsida në më shumë rende<br />
është propozuar edhe më parë. Më e<br />
shpeshta ishte ajo e bazuar në dy rregulla;<br />
Taxales dhe Pinales. Por analiza të fundme<br />
gjenetike kanë treguar që ky interpretim nuk<br />
është shumë monofiletik. Pinales kanë<br />
paraardhës të zhdukur në krahasim me<br />
familjet e tjera.<br />
Ndaj për këtë arsye duhet të ndahen në<br />
Pinopsida në tre radhë: Pinales që përfshijnë<br />
vetëm Pinaceae, Araucariales që përfshijnë<br />
Araucariaceae e Podocarpaceae Taxales që<br />
përfshijnë familjet e tjera por ky dallim nuk<br />
ka hyrë akoma në gjuhën e botanikë që<br />
preferon zakonisht ti grupojë familjet në<br />
rendin e vetëm Pinales, sipas<br />
karakteristikave dhe diferencave të tyre<br />
morfologjike dhe filogjenetike.<br />
Figura 3.19 Skema e renditjes se llojit<br />
Konifere<br />
<strong>Rregullimi</strong> i <strong>Kopshteve</strong><br />
154<br />
Filogjeneza e ndarjes së Pinophyta e bazuar<br />
mbi analiza gjenetike.<br />
Konifera (Pinophyta) në fakt janë<br />
konsideruar universialisht si një ndarje që<br />
përfshin 6-8 familje me një total prej rreth<br />
65-70 gjini e rreth 600-650 lloje.<br />
Ndonjë Cephalotaxaceae janë futur tek<br />
Taxaceae, dhe disa autorë mbështesin idenë<br />
se Phyllocladaceae duhet të dallohen dhe të<br />
ndahen nga Podocarpacee. Kohë më parë<br />
Taxodiaceae njiheshin shpesh fi familje<br />
autonome, por sot normalisht futen<br />
tek Cupressaceae.<br />
Koniferet janë një grup antik me fosile që<br />
mund të datojnë rreth 300 milion vite më<br />
parë që nga periudha e Paleozolikut deri tek<br />
Karbonifer; edhe shumë lloje të kohëve të<br />
sotme mund të datojnë deri 120 milion vite<br />
më parë. Edhe lloje dhe rende të tjera që<br />
tashmë janë zhdukur dhe ndër format më të<br />
shumta të konifereve janë barishtore pa një<br />
trup drunor. Grupet kryesore të konifereve<br />
përfshijnë Cordaitales, Vojnovskyales,<br />
Voltziales dhe Czekanoëskiales (ndofta më<br />
të afërta me familjen e Ginkgophyta).<br />
Morfologjia. Të gjitha koniferet aktuale janë<br />
bimë drunore dhe shumica janë drurë ku<br />
shumica kanë një trung të vetëm me rrënjë<br />
anësore. Gjatësia e konifereve të rritura<br />
mund të shkojë deri 100 metra. Konifera më<br />
e lartë është sekuoja e Kalifornisë (Sequoia<br />
sempervirens) e lartë 112,34 metramë e larta<br />
është sekuoja gjigante (Sequoiadendron<br />
giganteum), me një volum 1486,9 metra<br />
kub. Më masivi me trungun më të gjerë<br />
është Taxodium mucronatum me diametër
Change language