Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
prapë është e vështirë të imagjinojmë një<br />
ndërtim parku në kohen heleniste. Për këtë<br />
epokë gjejmë të dhëna vetëm në qytetin e<br />
Rodit.<br />
Këtu akoma mund të vizitohen shpellat dhe<br />
vendet e ndërtuar me nimfa, të mbushura me<br />
bimësi të dendur dhe që ishin të lidhura mes<br />
tyre me shkallë. Bëhet fjalë për një lloj<br />
kopshtarie që mund ta quajmë romantike,<br />
dmth një ambient i lirë nga skemat me të<br />
cilat ishim mësuar deri në atë kohë. Për më<br />
shumë na tregojnë edhe skulpturat e gjetura<br />
në kopshtarinë romake. Gati gjithnjë bëhej<br />
fjalë për statuja nimfash që mbanin ujë,<br />
statuja humoristike etj.<br />
12. Parqet romake<br />
Edhe kopshtet ose parqet romake vijnë ose<br />
rrjedhin nga horti. Rreth shekullit të dytë PK<br />
u përhap dallimi midis vilës së fshatit dhe<br />
qytetit; hortus o villa tregonte kopshtin rural,<br />
horti quhej kompleksi i ndërtesave dhe<br />
parqeve të ndërtuara rreth dhe në qendër të<br />
Romës. Një rrip me parqe të mëdhenj të<br />
ndërtuara për të pasurit rrethonte Romën, të<br />
shoqëruara më tej me parqet publike. Bëhej<br />
fjalë për rrethime të mëdha, të mbyllura me<br />
porta të mëdha, të mbushura me pemë të<br />
larta, shatërvanë dhe skulptura. Vilat e të<br />
pasurve ishin të mbushura me tarraca,<br />
shkallë, mbajtëse për zogj, të mbushura me<br />
vepra arti dhe kafshë gjithashtu. Në vazo ose<br />
mbajtëse të vendosura rreth shtëpisë ose<br />
pishinës kultivoheshin bushi, selvia, melvina<br />
etj së bashku me pemët frutore dhe lulet.<br />
<strong>Rregullimi</strong> i <strong>Kopshteve</strong><br />
Figura 1.15. Pamje e një afresku për<br />
zbukurimin e shtëpive romake<br />
23<br />
Në Romë pak kanë ngelur nga ato parqe të<br />
hershme; si kompensim dimë çdo gjë rreth<br />
parqeve dhe kopshteve të Pompeit dhe<br />
Erkolanit, të konservuara në mënyrë<br />
perfektë nga hiri i Vezuvit. Me përmasa më<br />
të vogla nga ato të romakëve, kopshti i<br />
pompesave ishte pothuajse në brendësi të<br />
shtëpisë, të mbushura më vaska uji dhe<br />
shatërvanë. Oborri i madh i rrethuar me<br />
portikë me kolona, përfshinte shtretër me<br />
lule, rrugica, shatërvanë statuja dhe tavolina.<br />
Uji ishte elementi kryesor në kopshtet e tyre<br />
që kalonte nëpër oborr i mbushur me statuja<br />
nimfash, peshq etj. Ajo që ishte kryesore në<br />
këto kopshte ishte fakti që pemët dhe<br />
shkurret zgjidheshin më të bukurat dhe më<br />
të rrallat dhe kryesisht ato që bënin fruta.<br />
Vreshtat dhe fiqtë, qershitë e të tjera si këto<br />
ishin baza e pemëve, pastaj nga lulet më të<br />
preferuarat ishin oleandrat, trëndafilat dhe<br />
nën to manushaqet. Ishin oborre të vegjël<br />
por që të jepen një kënaqësi të madhe dhe<br />
çlodhje.
Change language