Rregullimi i Kopshteve

Vlen të vihet në dukje gjithashtu se
përdorimi i tepruar i luleve stinore në forma
mozaike vështirëson edhe shtrenjtëson nga
ana ekonomike edhe mirëmbajtjen e
vazhdueshme të sipërfaqeve të gjelbra. Të
përjashtohet plotësisht përdorimi i
vazhdueshëm i formave mozaike me lule
stinore, edhe kjo nuk është e drejtë. Ato
duhet të përdoren si kriter, në masën e duhur
ne forma më të thjeshta dhe në vende të
përshtatshme të lulishteve, parqeve e
sektorëve të tyre.
Lulet stinore ndahen në:
Një vjeçare si psh: salvia, tagetes, sinia,
antihinum, delphinium, petunia, heliutus,
atster, nemezia, etj.
Dy vjeçare si psh: viola, bellis, sëlene,
erisimus, etj të cilat quhen edhe lule të
grupeve. Këtu bëjnë pjesë edhe ageratum,
begonja, lobelia, verbena etj, të cilat janë
shumë vjeçare por kultivohen si një dhe dy
vjeçare.
Lulet e grupeve përdoren kryesisht në
parteret dhe këndet e parqeve e lulishteve
gjeometrike (ku ka më shumë lëvizje e
frekuentim) ku ato duken si pulla të mëdha
me efekt ngjyrash tërheqëse dhe të
fuqishme. Në përgjithësi lulet stinore në
sipërfaqet e gjelbra përdoren në forma te lia,
simetrike dhe gjeometrike.
a) forma mozaike lulesh (qilima). Këto
forma lulesh zakonisht përdoren në sektorët
e sipërfaqeve të gjelbra me karakter të
theksuar gjeometrik, në sipërfaqet e barit të
parqeve në sheshet e lulishtet qendrore të
qyteteve etj. Këto forma lulesh janë shumë
Rregullimi i Kopshteve
65
të komplikuara dhe krijohen kryesisht me
lule stinore dhe me disa lloj lulesh
shumëvjeçare që kultivohen si njëvjeçare.
Lulet stinore në forma mozaike duhet të
kompozohen sipas lartësisë e veçanërisht
sipas ngjyrave të tyre, për të krijuar
kontraste të harmonishme me lexim të lehtë
të mozaikë. Përdorimi llojeve të luleve me
nuanca lulesh të përafërta dhe me tone
ngjyrash të errtë është i padrejtë sepse nuk
krijon harmoni ngjyrash dhe ul vlerën e
qartësisë dhe formës mozaike. Nga llojet e
luleve më të përdorshme në këto forma janë:
ageratum mexicanum, alternanthera
amabilis, iresine herbstii, begonja, loberia,
acheveria, rozmarina etj.
b) forma gjeometrike lulesh. Këto janë
forma lulesh të rregullta gjeometrike
(rrethore, katrore, trekëndore, trapezoide etj
) që gjejnë përdorim në sektorine lulishteve
e të parqeve të kompozuara sipas stilit
gjeometrik dhe në shiritat e barit në mes ose
anash bulevardeve të gjera të qyteteve. Në
këto forma duhet përdorur më pak lloj lulesh
por me veprim të fuqishëm ngjyre.
Shkëputja e këtyre figurave nga tapeti i barit
mund të bëhet duke përdoru si bordurë lulet
stinore me trup të shkurtër ose ato me gjethe
dekorative si : alysum, tagetes, lobelia,
cineraria, santolina etj.
Lulet stinore më të përdorshme në këto
forma janë alysum, begonia, cana indica,
dahlia, lobedia, petunia, vilioa, zinia etj.
c) format e lira (natyrore) lulesh. Format e
lira të luleve përdoren në sipërfaqet e gjelbra
si pjesë plotësuese e luleve shumëvjeçare.
Këto forma gjenë zbatim në krijimin e