Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Nga më të rëndësishmet në këtë qëllim<br />
mund të përmendim anamone, krichiaciuthus,<br />
crucus, dahlia, doromicum<br />
eremurus, narcisi, perunica tritoma etj.<br />
Të gjitha këto lule sipas lartësisë së<br />
tyre,formës dhe ngjyrës,kohës së lulëzimit<br />
etj kanë edhe përdorime të ndryshme.<br />
Kështu psh tulipanët me lule të thjeshta<br />
kombinohen bukur në masivë duke i<br />
përdorur dhe vendosur në plan të parë dhe<br />
në njolla më të vogla nëpër sipërfaqet e<br />
barit. Të gjithë tulipanët, narcisët zymbylat<br />
etj me shumë petale mund të përdoren në<br />
format e luleve në shirita të rregullta në<br />
sektorët dhe këndet gjeometrike të<br />
sipërfaqeve të gjelbra. Narcisët, galantusi,<br />
anamonet e egra etj vendosen në njolla të<br />
vogla dhe masive nëpër sipërfaqet e barit,<br />
ndërsa pjesa më e madhe e lilumeve dhe<br />
iriseve vendosen në vende me hije të pakët<br />
dhe ngjitur me masivët e shkurreve e<br />
drurëve dekorativë.<br />
Kujdes duhet patur sidomos për llojet dhe<br />
varietet e kultivuara, të dahlia dhe gladiolat<br />
duhet të renditen në forma gjeometrike dhe<br />
të kombinuara sipas ngjyrës dhe jo dosido.<br />
Lule shumëvjeçare të vetmuara. Midis tyre<br />
ka disa lloje që nuk kombinohen ose që<br />
qëndrojnë keq në përbërjen e masivëve.<br />
Këto lloj lulesh janë. Eremurus, heracleum<br />
giganteum, etj, vendosen të vetmuara ose në<br />
disa copë së bashku në sipërfaqen e barit.<br />
Këto dhe disa lloje të tjera me trup shumë të<br />
lartë. Aleum giganteum, aser, althea,<br />
papaver, lilium, peonia, hosta etj i zbulojnë<br />
më mirë cilësitë e tyre dekorative kur<br />
vendosen të vetmuara ose të kombinuara<br />
midis tyre.<br />
<strong>Rregullimi</strong> i <strong>Kopshteve</strong><br />
4- Sipërfaqet e barit dekorativ<br />
68<br />
Ato janë sfondi mbi të cilin ngrihen dhe<br />
mbështeten asivët e gjelbër. Ngjyra e gjelbër<br />
e sipërfaqes së barit bashkon të gjithë<br />
elementët e parkut në një ansambël<br />
kompozicional të harmonishëm, duke<br />
lehtësuar e zbutur në maksimum pamjen e<br />
rëndë të vijave të ngushta e të thata të<br />
terrenit, sistemit rrugor e veprave të artit.<br />
Sipërfaqet e barit me ngjyrën e tyre të qetë<br />
të gjelbër, veprojnë në mënyrë qetësuese në<br />
sistemin nervor të njeriut.<br />
Zakonisht sipërfaqet e berit dekorativ zënë<br />
40-70% të të gjithë sipërfaqeve të gjelbra,<br />
kurse në terrenet sportive kjo shkon deri në<br />
75-95% të të gjithë sipërfaqes. Bari<br />
dekorativ në parqe e lulishte luan një rol të<br />
rëndësishëm në formimin e peizazhit.<br />
Sipërfaqet e barit dekorativ kanë një rëndësi<br />
të madhe sanitaro-higjenike, arkitekturaloartistike<br />
dhe ekonomike. Ato çlirojnë në ajër<br />
gjatë muajve më të nxehtë të vitit sasi të<br />
madhe lagështire. Kështu është llogaritur se<br />
1m2 sipërfaqe bari, për një sezon vegjetal<br />
çliron në ajër në formë avulli rreth 500-600<br />
litra ujë. Pikërisht prej kësaj mbi sipërfaqe<br />
dhe rrotull tyre temperatura e ajrit ulet kurse<br />
lagështira ngrihet. Kjo mënjanon sidomos në<br />
verë sëmundjet e ndryshme të frymëmarrjes<br />
tek njerëzit e sidomos të fëmijët.<br />
Sipërfaqet e barit mbajnë një pjesë të mirë të<br />
pluhurit, ndërsa gjethet thithin rreth 25% të<br />
valëve të zërit që mbërrijnë në to prej<br />
zhurmës së qytetit. Sipas të dhënave<br />
sipërfaqet e barit kanë edhe veti fitomcide.<br />
Së fundi duhet thënë se sipërfaqet e barit<br />
kane gjithashtu një rëndësi të madh për
Change language