20.06.2013 Views

Rregullimi i Kopshteve

Rregullimi i Kopshteve

Rregullimi i Kopshteve

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

mjaftueshëm të larta për të konkurruar edhe<br />

me bimët më të forta.<br />

Në zona shumë të lagështa me pak ngrica<br />

është e mundur të natyralizohen varietete të<br />

larta ose xhuxhe të Canna indica. Në zona të<br />

ngrohta dhe gjysmë të hijezuara ku ka<br />

mungesë të ngricave dimërore mund të<br />

tentohet me natyralizimin e specieve<br />

Chlidanthus, Commelia, Habranthus,<br />

Homeria, e Zephyrantes. Problemi më i<br />

madh që mund të kenë këto bulbore është<br />

konkurenca.<br />

Ndaj edhe natyralizmi i tyre duhet të bëhet<br />

nën shkurre ose pemë të mëdha. Në zonat<br />

pyjore dhe nën pemë të larta ku gjatë verës<br />

nuk verifikohet një tharje e terrenit, nuk<br />

është e vështirë natyralizimi o Convallaria<br />

majalis. Të preferuara janë terrenet e pasur,<br />

të freskët, por të drenazhuar mirë. Nuk është<br />

i vështirë edhe natyralizimi o Ciklaminit.<br />

Por duhet të kujtojmë gjithmonë që shumimi<br />

i specieve të këtyre llojeve nuk bëhet në<br />

mënyrë agamike, por vetëm nëpërmjet<br />

shpërndarjes së farave. Duhet dhe është më e<br />

përshtatshme të ndihmojmë terrenin me<br />

mbjellje manuale.<br />

Në zona jo shumë të nxehta ose gjysmë të<br />

hijezuara është e mundur natyralizimi i<br />

Dodecatheon meadia. Arrihet mirë në kushte<br />

ku vegjetojnë mirë primulat e përbashkëta.<br />

Tubera të mirë janë të përshtatshëm të<br />

natyralizohen në skarpata, shtretër dhe fusha<br />

të braktisura ku këto bimë mund të mbushin<br />

terrenin shumë shpejt dhe kanë një përfitim<br />

ekonomik të lartë. Shumimi i tuberëve është<br />

i thjeshtë dhe përdorimi i tyre në fushë është<br />

i njohur. Vështirësia më e madhe me këto<br />

<strong>Rregullimi</strong> i <strong>Kopshteve</strong><br />

144<br />

bimë është cilësia e tyre e ulët për tregti<br />

ndonjëherë.<br />

Speciet e Iris të përshtatshme për zonat e<br />

lagështa janë të thjeshta të natyralizohen. E<br />

rëndësishme është të mos shqetësohen këto<br />

bimë për disa vjet as me ndërhyrje manuale<br />

as me ndryshime të forta të nivelit të ujit ose<br />

pellgut ujëmbledhës. Edhe speciet e forta të<br />

iris barbate dhe të hemerocallidi janë të<br />

adoptuara për natyralizim por meqenëse<br />

bëhet fjalë për bimë me rizomë nuk bien në<br />

letargji e nuk bëjnë pjesë në gamën e bimëve<br />

bulboze. Janë shumë pak gigliet e<br />

natyralizueshëm në zonat e Evropës<br />

qendrore.<br />

Në zona të diellzuara sidomos në kodra<br />

mund të ketë sukses natyralizimi i Lilium<br />

bulbiferum, L parandlium, L pyrenaicum.<br />

Në gjysmë hije L martagon etj. Në hapësira<br />

të gjera dhe të hapura ku ngricat janë të<br />

rralla mund të natyralizohet lehtësisht L<br />

tigrinum splendens, L regale etj. Zambaku<br />

më i lehtë për tu natyralizuar në kodra është<br />

Lilium candidum. Është bimë me kërkesa të<br />

pakta por mund të dëmtohet nga ngrica<br />

sepse e fillon rritjen e saj jashtë tokës<br />

pikërisht në vjeshtë.<br />

Rreziku më i madh për bimët e mbjella<br />

dendur të Lilium candidum është infektimi<br />

nga koleopteri Lilioceris lilii i cili nëse nuk<br />

kontrollohet me insekticide mund të<br />

shkaktojë dobësim të fortë të bimës sepse ha<br />

gjethet totalisht sidomos në periudhën<br />

larvore. Zambaku sulmohet dhe dëmtohet<br />

edhe nga sulmi i Metcalfa pruinosa e cila<br />

luftohet me insekticid. Natyralizimi i<br />

Lycoris nuk është i lehtë, por i mundur

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!