20.06.2013 Views

Rregullimi i Kopshteve

Rregullimi i Kopshteve

Rregullimi i Kopshteve

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

19. Kopshtet franceze<br />

Në Francë u tentua të imitohej kopshti dhe<br />

parqet e rilindjes në Itali, të admiruara gjatë<br />

pushtimit, duke i përshtatur në territorin<br />

francez, shumë ndryshe sepse ishte më i<br />

ndriçuar dhe më i mbushur me pyje.<br />

Shkëlqimi maksimal i parqeve franceze ishte<br />

në periudhën e mbretërimit të Luigjit 17 me<br />

kopshtarin e njohur Le Notre dhe mjeshter të<br />

tjerë. Këta krijuan një stil kombëtar, të<br />

përcaktuar mirë, duke u frymëzuar nga<br />

kopshtaria italiane duke ruajtur format<br />

gjeometrike dhe shkurret gjithmonë të<br />

gjelbra dhe duke i adoptuar në terrenet<br />

franceze, nga relievet plot me pyje deri tek<br />

fushat me bar dhe lule. Me të njëjtin qëllim<br />

u mënjanuan tarracimet dhe shkallët në<br />

favor të zonave të gjera deri sa të shikonte<br />

syri. Kishte kudo një bollëk lulesh, grupe<br />

pemësh të krasitur uniformikisht, etj.<br />

Këto parqe të mëdhenj, zakonisht<br />

këndvështrimin më të mirë e kanë duke u<br />

nisur nga shtëpia, me një rrugë të gjerë që<br />

humbet në horizont. Kjo rrugë vlerësohet<br />

dhe mbushet me lule shpesh të vendosura në<br />

mënyrë simetrike me ujë dhe zona peshkimi.<br />

Rruga kryesore ndahet edhe në degëzime<br />

drejt pikave më interesante të parkut. Bëhet<br />

fjalë për një park klasik, gjeometrik të<br />

rregullt dhe që kërkon shumë hapësira.<br />

Parqet vanviteliane<br />

Shpesh ju është bashkuar parqeve franceze<br />

si ndërtim, edhe pse me shumë mundësi<br />

Vanviteli duke e projektuar merrte parasysh<br />

eksperiencën e parqeve të rilindjes ndaj të<br />

cilët u referuan edhe francezet. Parku që<br />

duket sot është vetëm një pjesë e asaj që<br />

ndërtoi Luigji Vanvitelli. Ndërsa del nga<br />

pallati dukesh si i ndarë në dy pjesë ku njëra<br />

është e përbërë nga një rrugicë që shkon deri<br />

afër shatërvanëve. Këto lloj hapësirash në<br />

fakt duhet të ishin ndarë me shkurre të<br />

krasitura dhe lule shumëngjyrëshe, por në<br />

fakt ai i zëvendësoi nga një shtresë e madhe<br />

dhe e gjerë bari jeshil ku në mes ndërtoi<br />

ishuj të vegjël.<br />

1.30. Figura e një parku Vanvetielian<br />

Pylli limitohet nga buste mermeri. Në të<br />

majtë të pallatit aty ku është pylli i vjetër<br />

ngrohet kështjellëzë, një ndërtim që të jep<br />

një kështjellë në miniaturë. Është e ndërtuar<br />

në rrënojat e një ndërtese trekëndore me dy<br />

kate. Në park ka shumë shatërvanë të cilët<br />

marrin edhe emrat e personazheve te njohur<br />

të kohës. Shatërvanët janë të mbushura me<br />

statuja perëndish dhe nimfash.<br />

Parqet peisazhiste ose tipike angleze<br />

Parku peizazhist lindi në Angli, ku çdo gjë i<br />

lihet rastësisë dhe spontanitetit. Pranohen<br />

vetëm format natyrore, nuk ka simetri, gjëra<br />

të njëjta dhe gjeometrike; mendohen vetëm

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!