Rregullimi i Kopshteve

endshme ku organizohen ekspozita
panaire etj.
Për të krijuar një sipërfaqe të tillë mjafton të
mbijë çfarëdo shtrese të hidhet tokë
vegjetale e pasur me lëndë organike me 25-
30 cm trashësi, dhe mbi këtë të mbillet fara e
barit.
5- Gardhe të gjelbra
Gardhe të gjelbra quhen masivët e dendur
prej drurësh ose shkurresh dekorative, që në
ndërtimin e gjelbër përdoren për rrethin e
sipërfaqeve të gjelbër. Gjatë gjelbërimit të
lirë dhe për forma të ndryshme gjelbërimi
arkitektonik gjatë rrugëve e bulevardeve etj.
Gardhet e gjalla përveç rolit të tyre mbrojtës
luajnë një rol të madh edhe në shtimin e
dekoracionit të sipërfaqeve të gjelbra dhe
për krijimin në to të peizazhit të rregullt
gjeometrik. Gardhet e gjelbra shumëvjeçare
(mbi 35 vjeçare) njihen tek ne ato tek
lulishtet qe gjenden në qendër të Tiranës,
Vlorës etj. Kjo tregon se gardhet e gjalla të
mirëmbajtura jetojnë më tepër se sa
rrethimet prej druri (listelat etj). Prandaj
këto duhet të përdoren më gjerësisht në
ndërtimin e gjelbër.
Disa prej shkurreve që përdoren për gardhet
e gjalla kanë edhe lule të bukura me të cilat
e shtojnë edhe më shumë dekoracionin e
sipërfaqeve të gjelbra. Ato shërbejnë
gjithashtu edhe si brez mbajtës prej erërave
të ftohta. Në vendin tonë këto gardhe akoma
nuk kanë marrë një përhapje të gjerë në
formimin artistik të parqeve e lulishteve.
Përdorimi i gjerë i tyre së bashku me drurët
Rregullimi i Kopshteve
71
dhe shkurret e tjera, të veçuara,në grupe ose
masivë, me format e figurave e lule e me
sipërfaqet e barit dekrative do të krijonte në
sipërfaqet e gjelbra kombinimet e
harmonishme dhe shumë të bukura. Një
gardh i tillë me Berberis thumbergiqe gjatë
pranverës e verës ka ngjyrë jeshile të qetë,
ndërsa në vjeshtë merr ngjyrën e kuqe të
flaktë, në sfondin e tapetit të barit, do ta
pasqyronte shumë peizazhin e çdo parku.
Por duhet patur parasysh që sipërfaqet e
gjelbra të mos ngarkohen së tepërmi me
gardhe të gjelbra.
Deri më sot në sipërfaqet e gjelbra të
qendrave tona të banuara në përgjithësi janë
përdorur për gardhe të gjelbër llojet :
ligustër, spirea, inxhia, dafina, dhe rrallë
tuja. Por tek ne gjenden edhe shumëllojte
(mbi 30) të tjera drurësh dhe shkurresh
shumë më dekorative dhe të përshtatshme,
për të formuar gardhe të gjelbra me veprim
dinamik, që akoma nuk janë futur në
ndërtimin e gjelbër.
Në praktikën e ndërtimit të gjelbër njihen
shumë lloje gardhesh të gjalla. Zakonisht ato
mbahen në lartësinë 0.5-2 m dhe në raste të
rralla specifike, sipas qëllimit të vendit ku
krijohen mund të shkojnë deri në 5 m.
Gardhet e gjelbra sipas lartësisë së tyre
mund ti grupojmë në:
a) të luta- bordura
b) mesatare- gardhe të gjalla
c) të larta- mure të gjelbra
d) gardhe të gjalla të kombinuara.