20.06.2013 Views

Rregullimi i Kopshteve

Rregullimi i Kopshteve

Rregullimi i Kopshteve

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

si kopje të përmirësuara të natyrës. Çdo gjë<br />

duhet të duket natyrore spontane, edhe<br />

rrugicat nuk duhet të krijojnë ndarje në<br />

terren. Guvat, rrënojat, liqenet, portinat janë<br />

të vendosura në cepa të mirëmenduar. Pemët<br />

janë të vendosur në grupe në mënyrë që të<br />

duken sa më natyrale. Në Itali këto parqe<br />

kanë patur një shpërndarje të madhe në<br />

vend. Shpesh këto parqe iu bashkëngjitën<br />

vilave moderne.<br />

Parku model anglez i parë në Itali mund të<br />

përmendim në Kazerta. Përfshin një terren<br />

23 ha lehtësisht të ujitshëm, të mbushura me<br />

lyje, lule dhe serra për lulet stinore,<br />

shatërvanë dhe statuja. Kjo lloj mode u<br />

përhap me shpejtësi edhe ne pjesë të tjera të<br />

Evropës. E mori spunton nga një përzierje<br />

kulturore sidomos gjatë shekullit 18. Kësaj i<br />

shtohej edhe ndikimi oriental të parqeve<br />

kineze sidomos, që kushton më shumë<br />

kujdes për natyralizimin e tyre.<br />

Parqet tipike italiane me strukturën e tyre<br />

gjeometrike duken e zhdukën ngadalë<br />

natyralitetin nën ndikimin e filozofëve dhe<br />

nuk korrespondonin me atë që donte<br />

publiku, i cili në të kundërt kerkonte<br />

ekzostiken dhe piktoresken.<br />

<strong>Rregullimi</strong> i <strong>Kopshteve</strong><br />

Figura 1.32. Pamje e parqeve angleze<br />

33<br />

Sër Hamilton u ngarkua nga mbretëresha në<br />

shkurt të 1785 mori një grup ekspertësh për<br />

të ndihmuar në përmirësimin e tyre ne<br />

territore të ndryshme të Evropës e më gjerë.<br />

Parqet në italik në këtë kohë kishin më tepër<br />

karakter botanik, dmth ishin në gjendje të<br />

ngatërruar. Parqet nuk ishin më qendra<br />

çlodhëse por edhe eksperimentim shkencor.<br />

Aktiviteti për restaurimin dhe ndryshimin e<br />

parqeve zgjati deri ne fillim të 1800. derisa<br />

shkolla angleze e kopshtarisë hodhi themele<br />

të forta në Evropë.<br />

Parku publik i 800<br />

Transformimet e mëdha të ambientit të<br />

lidhura me industrializimin shkaktuan edhe<br />

lindjen e shumë lëvizjeve sociologjike dhe<br />

higjenike që kërkonin krijimin e zonave të<br />

mëdha të gjelbra në brendësi të qyteteve të<br />

mëdha sidomos. Kjo për arsyen e vetme<br />

përmirësimin e jetës së qytetarëve. Lindi<br />

kështu parku publik, parku kolektiv qe<br />

përmbushte nevojat e njerëzve të ndryshëm.<br />

Parku i parë publik u hap në Vjenë në fund<br />

të shekullit 18, i pari në Itali u hap në

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!