Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
si kopje të përmirësuara të natyrës. Çdo gjë<br />
duhet të duket natyrore spontane, edhe<br />
rrugicat nuk duhet të krijojnë ndarje në<br />
terren. Guvat, rrënojat, liqenet, portinat janë<br />
të vendosura në cepa të mirëmenduar. Pemët<br />
janë të vendosur në grupe në mënyrë që të<br />
duken sa më natyrale. Në Itali këto parqe<br />
kanë patur një shpërndarje të madhe në<br />
vend. Shpesh këto parqe iu bashkëngjitën<br />
vilave moderne.<br />
Parku model anglez i parë në Itali mund të<br />
përmendim në Kazerta. Përfshin një terren<br />
23 ha lehtësisht të ujitshëm, të mbushura me<br />
lyje, lule dhe serra për lulet stinore,<br />
shatërvanë dhe statuja. Kjo lloj mode u<br />
përhap me shpejtësi edhe ne pjesë të tjera të<br />
Evropës. E mori spunton nga një përzierje<br />
kulturore sidomos gjatë shekullit 18. Kësaj i<br />
shtohej edhe ndikimi oriental të parqeve<br />
kineze sidomos, që kushton më shumë<br />
kujdes për natyralizimin e tyre.<br />
Parqet tipike italiane me strukturën e tyre<br />
gjeometrike duken e zhdukën ngadalë<br />
natyralitetin nën ndikimin e filozofëve dhe<br />
nuk korrespondonin me atë që donte<br />
publiku, i cili në të kundërt kerkonte<br />
ekzostiken dhe piktoresken.<br />
<strong>Rregullimi</strong> i <strong>Kopshteve</strong><br />
Figura 1.32. Pamje e parqeve angleze<br />
33<br />
Sër Hamilton u ngarkua nga mbretëresha në<br />
shkurt të 1785 mori një grup ekspertësh për<br />
të ndihmuar në përmirësimin e tyre ne<br />
territore të ndryshme të Evropës e më gjerë.<br />
Parqet në italik në këtë kohë kishin më tepër<br />
karakter botanik, dmth ishin në gjendje të<br />
ngatërruar. Parqet nuk ishin më qendra<br />
çlodhëse por edhe eksperimentim shkencor.<br />
Aktiviteti për restaurimin dhe ndryshimin e<br />
parqeve zgjati deri ne fillim të 1800. derisa<br />
shkolla angleze e kopshtarisë hodhi themele<br />
të forta në Evropë.<br />
Parku publik i 800<br />
Transformimet e mëdha të ambientit të<br />
lidhura me industrializimin shkaktuan edhe<br />
lindjen e shumë lëvizjeve sociologjike dhe<br />
higjenike që kërkonin krijimin e zonave të<br />
mëdha të gjelbra në brendësi të qyteteve të<br />
mëdha sidomos. Kjo për arsyen e vetme<br />
përmirësimin e jetës së qytetarëve. Lindi<br />
kështu parku publik, parku kolektiv qe<br />
përmbushte nevojat e njerëzve të ndryshëm.<br />
Parku i parë publik u hap në Vjenë në fund<br />
të shekullit 18, i pari në Itali u hap në