Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Rregullimi i Kopshteve
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
në park. Shpesh rrethimi është një mur, por<br />
njëkohësisht kalohet tek natyrorja nëpërmjet<br />
shumë hyrjeve në të. Për kinezët toka dhe<br />
qielli janë një organizëm i vetëm që merre<br />
frymë dhe pikërisht mbi këtë filozofi bëhet<br />
edhe vendosja arkitektorinke.<br />
Figura 1.9. Kombinimi i kopshtit kineze<br />
te ujit<br />
Malet dhe uji. Malet në filozofinë e<br />
ndërtimit ekuilibrohen nga uji dhe ky i<br />
fundit është me rëndësi për ujitjen e bimëve.<br />
Dallimet midis parqeve kineze dhe<br />
japoneze<br />
Evoluimi i parqeve kineze kishte marrë prej<br />
kohësh një bum të madh në krahasim me<br />
pjesën tjetër të botës. Në Japoni kishte<br />
filluar një farë rivaliteti por ndryshimet janë<br />
të pakta dhe më tepër janë kulturore, përsa i<br />
përket stilit të jetesës, kuzhinës veshjes, etj.<br />
Në të dy kulturat Taoizmi dhe Budizmi kanë<br />
luajtur ndikimin më të madh dhe parku në të<br />
dy vendet ishte një lloj vendi i fshehtë dhe<br />
përfaqësonte natyrën, tregonte peizazhe<br />
<strong>Rregullimi</strong> i <strong>Kopshteve</strong><br />
18<br />
reale dhe në të dy gjejmë shkëmbinj, urat që<br />
rrjedhin etj.<br />
Ndryshimet midis tyre janë më shumë<br />
konceptuale, në kompstet kineze kishte<br />
hapësira takimi, vende për fëmijët dhe të<br />
moshuarit dhe ishin vende që e tërhiqnin<br />
njeriun, ndërsa në kulturën japoneze parku<br />
ishte ndërtuar pa prezencën e njeriut në të.<br />
Ishin vepra arti që duheshin parë nga një<br />
pikë e caktuar ose si një portret që duhej<br />
parë nga larg.<br />
Në Kinë uji ishte i futur në parqe si ujëvara<br />
të vogla, ose me rrëke, në Japoni në të<br />
kundërt klima tropikale është shumë prezent<br />
dhe bën të mundur të ketë shumë lagështi<br />
dhe ndaj edhe uji si element në park nuk<br />
ishte shumë i dëshiruara.<br />
Mund të themi gjithashtu se parku kinez<br />
ishte i ndërtuar për të jetuar në të, kurse ai<br />
japonez për të vëzhguar nga jashtë; ndaj<br />
kinezët në të linin shënime, poezi piktura etj<br />
si për të firmosur prezencën e tyre në park,<br />
ndërsa parqet japoneze frymëzonin vetminë<br />
dhe qetësinë.<br />
Edhe materialet për ndërtimin e mureve<br />
ishte i ndryshëm; kinezët përdornin<br />
materiale si guri, bambuja etj, por kinezët<br />
përdornin edhe baltën etj.<br />
Ndryshim kishte edhe në shkëmbinjtë që<br />
përdoreshin; kështu kinezët përdornin<br />
shkëmbinj me prejardhje vullkanike, ose<br />
sedimentarë që merreshin nga lumenjtë dhe<br />
montimi i tyre bëhej në mënyrë që të<br />
krijonin ujëvara, kurse në kopshtet japoneze<br />
shkëmbinjtë ishin më të dendur