âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Badanie wypadków i incydentów lotniczych<br />
państwo i społeczeństwo<br />
aksjologicznej. Z kolei zastępująca go<br />
dyrektywa Rady <strong>nr</strong> 94/56/WE z 21 listopada<br />
1994 r., ustanawiająca podstawowe<br />
zasady regulujące postępowanie<br />
w dochodzeniu przyczyn wypadków<br />
i zdarzeń w lotnictwie cywilnym 23 ,<br />
określała już jasno w art. 1, że jej celem<br />
jest poprawa bezpieczeństwa lotniczego,<br />
a celem prowadzonego na jej<br />
podstawie dochodzenia – zapobieganie<br />
przyszłym wypadkom i zdarzeniom.<br />
Oderwanie od ustalania winy i odpowiedzialności<br />
zostało też podkreślone<br />
w preambule aktu oraz w przepisach<br />
dotyczących obowiązku prowadzenia<br />
dochodzenia (art. 4 ust. 3) i zaleceń<br />
bezpieczeństwa (art. 10). Współczesne<br />
rozporządzenie <strong>nr</strong> 996/2010/UE, zarówno<br />
w art. 1 ust. 1, jak i w preambule,<br />
doprecyzowuje cel badania przez<br />
dodanie wspomnianej definicji negatywnej.<br />
Równocześnie, rozgraniczenie<br />
dochodzenia i kwestii ustalania winy<br />
oraz odpowiedzialności zaznaczono<br />
w odniesieniu do obowiązku przeprowadzenia<br />
badania (art. 5 ust. 5), zaleceń<br />
dotyczących bezpieczeństwa<br />
(art. 17 ust. 3) oraz definicji przyczyny<br />
wypadku lub incydentu (art. 2 pkt 4).<br />
Wprowadzono też obowiązek, aby raport<br />
z badania stwierdzał, że jedynym<br />
celem badania jest zapobieganie wypadkom<br />
i incydentom w przyszłości,<br />
bez orzekania o winie lub odpowiedzialności<br />
(art. 16 ust. 1).<br />
Z kolei w prawie krajowym przepisy<br />
Prawa lotniczego z 1962 r. 24 dotyczące<br />
badania wypadków lotniczych pomijały<br />
w ogóle kwestie teleologiczne. Informacyjno-zapobiegawczy<br />
cel dochodzenia<br />
określony został jedynie w §3 wydanego<br />
na podstawie tej ustawy zarządzenia<br />
ministra komunikacji w sprawie<br />
badania wypadków statków powietrznych<br />
25 . Został on natomiast dostrzeżony<br />
w orzecznictwie i doktrynie. Naczelny<br />
Sąd Administracyjny, w postanowieniu<br />
z 27 lutego 1991 r. 26 stwierdził,<br />
że badanie okoliczności i przyczyn<br />
wypadków lotniczych stanowi jedynie<br />
wyjaśnianie stanu faktycznego. Natomiast<br />
w glosie do tego postanowienia<br />
Z. Kmieciak podkreślał, że celem badania<br />
jest poznanie faktów, dostarczenie<br />
wiedzy o zdarzeniu, dlatego dokonane<br />
w jego toku ustalenia nie kształtują<br />
same przez się niczyjej sytuacji<br />
prawnej 27 . Ewentualne wątpliwości co<br />
do celu badania wypadków i incydentów<br />
lotniczych w krajowym porządku<br />
prawnym przekreśla ustawa – Prawo<br />
lotnicze, która stanowi w art. 134<br />
23<br />
Dyrektywa Rady <strong>nr</strong> 94/56/WE z 21.11.1994 r. ustanawiająca podstawowe zasady regulujące postępowanie<br />
w dochodzeniu przyczyn wypadków i zdarzeń w lotnictwie cywilnym (DzUrzL z 1994 r., <strong>nr</strong> 319,<br />
s. 14-19 ze zm., polskie wyd. spec.: rozdział 7, tom 2, s. 224-229).<br />
24<br />
Ustawa – Prawo lotnicze z 31.5.1962 r. (DzU z 1962 r., <strong>nr</strong> 32, poz. 153 ze zm.).<br />
25<br />
Zarządzenie ministra komunikacji z 24.6.1964 r. w sprawie badania wypadków statków powietrznych<br />
(MP z 1964 r., <strong>nr</strong> 44, poz. 210).<br />
26<br />
Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27.2.1991 r. (II SA 84/91, ONSA 1992, <strong>nr</strong> 3-4, poz. 56).<br />
27<br />
Z. Kmieciak: Glosa do postanowienia NSA z 27.II.1991 r. II SA 84/91. [Dot. uznania, że postępowanie dotyczące<br />
ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku lotniczego nie jest postępowaniem administracyjnym],<br />
OSP 1994 r., <strong>nr</strong> 1, poz. 16.<br />
Nr 6/listopad-grudzień/<strong>2011</strong> 105