âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Zaopatrzenie Polski w węgiel kamienny<br />
kontrola i audyt<br />
Warunki ochrony złóż<br />
w dokumentacji i projektach<br />
Stosownie do postanowień rozporządzenia<br />
ministra środowiska z 6 lipca 2005 r.<br />
w sprawie szczegółowych wymagań, jakim<br />
powinny odpowiadać dokumentacje<br />
geologiczne złóż kopalin 3 , w dokumentacji<br />
takiej należy określić warunki<br />
i wymagania dotyczące ochrony złoża. Nie<br />
została jednak sprecyzowana ich treść,<br />
zaś minister nie ukształtował w tym zakresie<br />
żadnej dobrej praktyki. W konsekwencji,<br />
spośród 28 dokumentacji geologicznych<br />
(wraz z dodatkami do nich) rozpatrzonych<br />
w okresie objętym kontrolą,<br />
w 10 w ogóle nie określono warunków<br />
ochrony złoża, a w pozostałych umieszczono,<br />
akceptowane przez ministra środowiska,<br />
bardzo ogólne wskazania, przywołujące<br />
elementarne zasady sztuki górniczej<br />
(np.: „udokumentowane złoże wymaga<br />
ochrony, a jego eksploatacja racjonalnej<br />
gospodarki; należy dążyć do maksymalnego<br />
wybrania zasobów bilansowych przy<br />
minimalnym występowaniu strat; naczelną<br />
zasadą obowiązującą przy prowadzeniu<br />
eksploatacji węgla jest ochrona zasobów<br />
złoża”).<br />
Właściwego określenia zasad, sposobu<br />
i zakresu ochrony zasobów nieprzemysłowych<br />
nie zawierało 21 spośród<br />
25 skontrolowanych projektów zagospodarowania<br />
złóż (lub dodatków do<br />
projektów). Ich autorzy, wbrew przepisom<br />
rozporządzenia ministra środowiska<br />
z 27 czerwca 2005 r. w sprawie<br />
szczegółowych wymagań, jakim powinny<br />
odpowiadać projekty zagospodarowania<br />
złóż 4 , zawarli w nich tylko<br />
ogólne stwierdzenia, często odzwierciedlające<br />
podstawowe zasady sztuki<br />
górniczej, podobnie jak to miało miejsce<br />
w dokumentacjach geologicznych.<br />
Minister środowiska pomimo to akceptował<br />
dokumenty bez zastrzeżeń.<br />
W 13 zaakceptowanych projektach<br />
zamieszczono zapisy przewidujące nieracjonalne<br />
gospodarowanie zasobami,<br />
na przykład: „zasoby nieprzemysłowe,<br />
które w przyszłości zostaną odcięte<br />
od dróg transportowo-wentylacyjnych,<br />
przewiduje się zaliczyć do strat;<br />
dopuszcza się niszczącą podbudowę<br />
zasobów nieprzemysłowych i zaliczenie<br />
ich do strat; projektowana eksploatacja<br />
odetnie dostęp do zasobów nieprzemysłowych,<br />
co skutkować będzie<br />
koniecznością ich zaliczenia do strat”.<br />
W 11 projektach kopalnie z góry zakładały<br />
odcięcie poszczególnych parcel<br />
z zasobami nieprzemysłowymi od głównych<br />
wyrobisk, a następnie przekwalifikowanie<br />
ich do strat, co praktycznie<br />
pozbawiało je ochrony. Wprawdzie zasoby<br />
te nadal fizycznie istnieją, ale dostęp<br />
do nich jest uniemożliwiony lub<br />
bardzo utrudniony. Koszty ich ponownego<br />
udostępnienia są na ogół znacząco<br />
wysokie. Występują też ograniczenia górniczo-geologiczne,<br />
spowodowane między<br />
innymi naruszeniem górotworu czy<br />
występowaniem zagrożeń naturalnych.<br />
3<br />
DzU <strong>nr</strong> 136, poz. 1151 ze zm.<br />
4<br />
DzU <strong>nr</strong> 128, poz. 1075 ze zm.<br />
Nr 6/listopad-grudzień/<strong>2011</strong> 49