âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
państwo i społeczeństwo<br />
Zygmunt Kukuła<br />
wień do działalności gospodarczej polegającej<br />
na uzyskiwaniu, przetwarzaniu<br />
i przekazywaniu informacji, jeżeli<br />
pochodzą one ze zbioru danych ogólnie<br />
dostępnych. Artykuł 2 definiuje usługi<br />
detektywistyczne, których przedmiot<br />
w wielu fragmentach pokrywa się<br />
z bardzo ogólną definicją informacji gospodarczej.<br />
W rozumieniu tego przepisu<br />
są to czynności polegające na uzyskiwaniu,<br />
przetwarzaniu i przekazywaniu<br />
informacji o osobach, przedmiotach<br />
i zdarzeniach, realizowane na podstawie<br />
umowy zawartej ze zleceniodawcą,<br />
w formach i zakresach niezastrzeżonych<br />
dla organów i instytucji państwowych<br />
na mocy odrębnych ustaw,<br />
w szczególności w sprawach wynikających<br />
ze stosunków gospodarczych, dotyczących<br />
wykonywania zobowiązań<br />
majątkowych, zdolności płatniczych<br />
lub wiarygodności w tych stosunkach,<br />
bezprawnego wykorzystywania nazw<br />
handlowych lub znaków towarowych,<br />
nieuczciwej konkurencji lub ujawnienia<br />
wiadomości stanowiących tajemnicę<br />
przedsiębiorstwa lub tajemnicę<br />
handlową, a także sprawdzanie wiarygodności<br />
informacji dotyczących szkód<br />
zgłaszanych zakładom ubezpieczeń i poszukiwanie<br />
mienia.<br />
Polska Klasyfikacja Działalności<br />
(PKD) wśród usług z tego obszaru wymienia<br />
jedynie działalność detektywistyczną<br />
– symbol 80.30 oraz 80.30Z,<br />
z zastrzeżeniem, że ta podklasa obejmuje<br />
działalność dochodzeniową i detektywistyczną,<br />
jak też działalność<br />
prywatnych detektywów niezależnie<br />
od typu klienta czy celu dochodzenia.<br />
Działalności wywiadowni gospodarczej<br />
nie wymienia się wśród pozostałych<br />
usług PKD.<br />
Uzyskiwanie informacji gospodarczej<br />
w przypadku korzystania z usług<br />
detektywa gwarantuje wyższy stopień<br />
profesjonalizacji i staranności w zbieraniu<br />
danych, jest jednak obwarowane<br />
ograniczeniami. Zgodnie bowiem<br />
z art. 12 ustawy o usługach detektywistycznych,<br />
detektyw jest obowiązany<br />
do zachowania w tajemnicy źródeł<br />
informacji oraz okoliczności sprawy,<br />
o których dowiedział się w trakcie wykonywania<br />
czynności zawodowych.<br />
Obowiązek ten trwa także po zakończeniu<br />
wykonywania zawodu. Nie ma<br />
żadnych przeszkód prawnych, aby<br />
w każdym przedsiębiorstwie zatrudniony<br />
był pracownik zajmujący się etatowo,<br />
w ramach stosunku pracy, prowadzeniem<br />
wywiadu gospodarczego.<br />
Komórki wywiadu istnieją w każdym<br />
z banków, natomiast przedsiębiorstwa<br />
sektora publicznego bardzo rzadko zatrudniają<br />
specjalistów z tej dziedziny.<br />
Zakres działań<br />
dopuszczonych przez prawo<br />
Działalność wywiadowni gospodarczych<br />
koncentruje się na zbieraniu informacji.<br />
Podstawowym sposobem ich<br />
uzyskiwania, nienormowanym przez<br />
pra wo, jest analiza informacji dostępnych<br />
w prasie, Internecie, reklamach.<br />
Prowadzenie rozmów w terenie, w ce lu<br />
weryfikacji posiadanych już wiadomości<br />
bądź uzyskania nowych, również jest<br />
dozwolone, chyba że dochodzi do sytuacji<br />
polegających na złamaniu przepisów<br />
prawa (o czym będzie mowa dalej). Dla<br />
dokładniejszego poznania charakteru<br />
116 kontrola państwowa