âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Wywiadownie gospodarcze<br />
państwo i społeczeństwo<br />
zyskuje błędne przeświadczenie o tym<br />
innej osoby, podlega w myśl art. 227<br />
k.k. karze grzywny, ograniczenia wolności<br />
albo pozbawienia wolności do<br />
jednego roku.<br />
Wywiadownie nie mają prawa stosować<br />
podsłuchu. Nielegalne uzyskiwanie<br />
informacji w ten sposób podlega<br />
karze za przestępstwo, w wymiarze<br />
do 2 lat pozbawienia wolności, na podstawie<br />
art. 267 k.k. Nie ma zaś przeszkód,<br />
aby pracownicy wywiadowni<br />
nagrywali rozmowy, które prowadzą,<br />
gdyż wskazany przepis zabrania jedynie<br />
uzyskiwania informacji nieprzeznaczonej<br />
dla osoby ją pozyskującej. Rozmowa<br />
nagrywana przez pracownika wywiadowni<br />
utrwala jedynie wiadomości,<br />
które rozmówca przekazuje tej właśnie<br />
osobie, a zatem nie jest łamaniem prawa.<br />
Ściganie takich naruszeń uwarunkowane<br />
jest złożeniem wniosku przez<br />
pokrzywdzonego.<br />
Kolejnym ograniczeniem są informacje<br />
stanowiące tajemnicę państwową<br />
i służbową. Ich ujawnienie jest surowo<br />
karane na podstawie art. 265 i 266 k.k.<br />
Wymiar kary w niektórych wypadkach<br />
sięga nawet 8 lat pozbawienia wolności.<br />
Zabronione jest ponadto stosowanie<br />
gróźb (art. 190 k.k.) w celu pozyskania<br />
informacji, jak również wdzieranie<br />
się przemocą do cudzego domu,<br />
mieszkania, lokalu bądź na ogrodzony<br />
teren (tzw. naruszenie miru domowego<br />
– art. 193 k.k.) lub wbrew żądaniu<br />
uprawnionych osób – nieopuszczenie<br />
tych miejsc. Wywiadownie gospodarcze,<br />
czasem balansując na granicy prawa,<br />
poszukują różnymi sposobami informatorów<br />
wewnątrz konkurencyjnego<br />
przedsiębiorstwa. Jeśli celem jest<br />
uczynienie poważnej szkody przedsiębiorcy,<br />
dochodzi do złamania przepisów<br />
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej<br />
konkurencji. Ma wówczas miejsce przestępstwo<br />
z art. 23 ust. 1 tej ustawy.<br />
Bardzo często do pozyskiwania informacji<br />
wykorzystywane są najnowsze<br />
techniki komunikacyjne, w tym systemy<br />
informatyczne. Zdobywanie tajemnic<br />
gospodarczych odbywa się w dużym<br />
stopniu tą właśnie drogą, a niekiedy<br />
wręcz rodzi pokusę pokonania istniejących<br />
zabezpieczeń w sieci. Prawo<br />
chroni przed bezkarnością takich działań<br />
sankcją ustanowioną w art. 267 §2<br />
k.k. Istotnego znaczenia nabiera zatem<br />
karalność zachowania, w którym mogą<br />
uczestniczyć wywiadownie gospodarcze,<br />
opisanego w art. 269b k.k. Kryminalizuje<br />
on działanie polegające na<br />
pozyskiwaniu, zdobywaniu bądź udostępnianiu<br />
innym osobom urządzeń<br />
lub programów komputerowych, przystosowanych<br />
do nielegalnego uzyskiwania<br />
informacji albo haseł komputerowych,<br />
kodów dostępu i innych danych<br />
umożliwiających dotarcie do informacji<br />
przechowywanych w systemie komputerowym<br />
lub sieci informatycznych.<br />
W stosunku do detektywów art. 7 ustawy<br />
zabrania stosowania środków technicznych<br />
oraz metod i czynności operacyjno-rozpoznawczych,<br />
zastrzeżonych<br />
dla upoważnionych organów na mocy<br />
odrębnych ustaw.<br />
Wywiadownie gospodarcze bywają<br />
też przykrywką do prowadzenia działalności<br />
wywiadowczej w klasycznym<br />
znaczeniu tego słowa. Aktywność ich<br />
skierowana jest wówczas głównie na<br />
Nr 6/listopad-grudzień/<strong>2011</strong> 119