âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
współpraca międzynarodowa<br />
Jacek Mazur<br />
członkowskich dotyczą realizacji zadań<br />
w ramach tzw. zarządzania dzielonego<br />
między Komisją Europejską<br />
a państwami członkowskimi; NIK kontroluje<br />
polskie jednostki zarządzające<br />
i beneficjentów), mamy tu do czynienia<br />
z sytuacją szczególną, w której ten sam<br />
obszar spraw (np. wykorzystanie określonych<br />
środków unijnych) może być<br />
kontrolowany zarówno przez ETO, jak<br />
i przez NIK. Celowe jest zatem współdziałanie<br />
obu organów, aby – z jednej<br />
strony – dążyć do ograniczania możliwości<br />
nakładania się kontroli, z drugiej<br />
zaś – do zmniejszenia ryzyka sytuacji,<br />
że te same działania jednostek kontrolowanych<br />
zostałyby ocenione w sposób<br />
różny.<br />
Sceptycyzm ETO<br />
Przez wiele lat Europejski Trybunał Obrachunkowy<br />
zajmował bardzo wstrzemięźliwe<br />
stanowisko wobec propozycji<br />
organizowania wspólnych kontroli<br />
z narodowymi organami kontroli, z czym<br />
wiązałaby się konieczność uznawania<br />
wyników kontroli przeprowadzonych<br />
przez te instytucje. W niepublikowanym<br />
dokumencie, przyjętym w 2005 r.,<br />
przewidziano co prawda możliwość wykorzystania<br />
dla potrzeb kontroli DAS<br />
wyników kontroli uzyskanych od innych<br />
organów. Było to jednak obwarowane<br />
warunkami raczej niemożliwymi do<br />
spełnienia: możliwością potwierdzenia<br />
i/lub analizy pracy kontrolnej wykonanej<br />
przez narodowy organ kontroli (metody<br />
pracy, istotność ustaleń itd.); łatwością<br />
uzyskania uzasadnionej pewności co do<br />
niezawodności tych ustaleń (nie ma niejasności<br />
merytorycznych, przeoczeń czy<br />
innych wad); przekazaniem poświadczeń<br />
lub sprawozdań z kontroli do połowy<br />
kwietnia danego roku 7 .<br />
Jak się wydaje, przesłankami takiego<br />
stanowiska były zwłaszcza:<br />
• Troska o stosowanie poprawnej metodyki<br />
kontroli, która wynika z zasady<br />
korzystania z wyników pracy innego<br />
kontrolera tylko wówczas, gdy jego<br />
podejście metodyczne jest takie samo.<br />
W praktyce, choć ETO i NOK państw<br />
członkowskich odwołują się do tych samych<br />
standardów międzynarodowych,<br />
ich metodyka kontroli różni się. Przeszkodą<br />
są też różnice w organizacji, sposobie<br />
funkcjonowania i szczegółowych<br />
procedurach kontrolnych NOK.<br />
• Brak dostatecznego zaufania między<br />
ETO i NOK państw członkowskich:<br />
kompromis w zakresie metodyki kontroli<br />
bywa postrzegany jako podważenie<br />
niezależności. Tymczasem niezależność<br />
organu kontroli nie jest zagrożona przez<br />
podjęcie suwerennej decyzji o współpracy<br />
z innym organem kontroli i wzajemne<br />
zbliżenie metodyki kontroli.<br />
• Podkreślanie różnic między rolą ETO<br />
– jako organu strzegącego interesu finansowego<br />
UE oraz czującego swą odpowiedzialność<br />
przed pozostałymi instytucjami<br />
unijnymi i europejską opi-<br />
7<br />
Informacja przedstawiciela ETO (zob. J. Mazur: Zebranie łączników najwyższych organów kontroli Unii<br />
Europejskiej, Budapeszt, 15-16 maja 2006 r.), „Kontrola Państwowa” <strong>nr</strong> 3/2006.<br />
126 kontrola państwowa