âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
kontrola i audytx<br />
xMichał Bartoszewicz<br />
ne ryzykiem taniego populizmu, szukania<br />
poklasku u wyborców, zwłaszcza<br />
w okresie poprzedzającym wybory.<br />
Może warto rozważyć argumenty za<br />
i przeciw wprowadzeniu takiego mechanizmu.<br />
Następna kwestia w zasadzie wykracza<br />
poza materię obowiązującego<br />
czy też postulowanego prawa. Chodzi<br />
o dostęp opinii publicznej do informacji<br />
o działaniach opozycji. Trudno powiedzieć,<br />
czy konieczne jest transmitowanie<br />
w całości każdego posiedzenia<br />
Sejmu przez wybrany kanał publicznej<br />
telewizji, jak miało to miejsce jeszcze<br />
kilka lat temu. Z pewnością jednak wyborcy<br />
powinni mieć możliwość oglądania<br />
na żywo punktów porządku dziennego<br />
wiążących się z realizacją funkcji<br />
kontrolnej Sejmu, a zwłaszcza debat<br />
nad odpowiedzialnością polityczną rządu<br />
czy poszczególnych ministrów oraz<br />
dotyczących informacji i pytań w sprawach<br />
bieżących. Uważam, że miałoby<br />
to znacznie większy wymiar edukacyjny<br />
niż transmitowanie zwoływanych<br />
ad hoc konferencji prasowych liderów<br />
partii politycznych.<br />
Konkluzje<br />
Narzędzia kontroli sprawowanej przez<br />
opozycję parlamentarną w pewnym<br />
zakresie są zbieżne z lepiej określonymi<br />
w prawie i w doktrynie przejawami<br />
funkcji kontrolnej parlamentu. Dla<br />
wielu instrumentów kontroli politycznej<br />
warunkiem koniecznym jest jednak<br />
istnienie aktywnej mniejszości w parlamencie<br />
(opozycji), głównie z powodu<br />
wzmacniającej się koordynacji działalności<br />
rządu i większości politycznej<br />
w Sejmie.<br />
Funkcja kontrolna Sejmu, mimo wyraźnej<br />
odrębności, nie jest odseparowana<br />
od funkcji ustawodawczej i kreacyjnej.<br />
Rzeczywisty obraz sprawowania<br />
funkcji kontrolnej przez opozycyjne<br />
kluby poselskie zależy też od sposobu,<br />
w jaki owa opozycja wykorzystuje<br />
prawne możliwości działania także<br />
w zakresie postępowania ustawodawczego<br />
(uprawnienia grupy 15 posłów).<br />
Nasuwają się jednak coraz poważniejsze<br />
wątpliwości, czy w ostatnich<br />
latach w Polsce opozycja parlamentarna<br />
efektywnie korzysta z instytucji<br />
i narzędzi kontroli. Praktyka parlamentarna<br />
ostatnich dwóch kadencji<br />
Sejmu wskazuje wyraźnie na słabość<br />
opozycji, zwłaszcza w kontroli nad<br />
rządem i formułowaniu alternatywy<br />
programowej. W zakresie, w jakim<br />
sprawowanie kontroli przez opozycję<br />
sejmową zależy od przepisów prawa<br />
parlamentarnego można poszukiwać<br />
pewnych środków zaradczych. Mogą<br />
one dotyczyć większego zróżnicowania<br />
i elastyczności procedur informacyjno-kontrolnych<br />
wobec Rady Ministrów<br />
i ministrów oraz lepszego egzekwowania<br />
skorelowanych z nimi obowiązków<br />
tych organów.<br />
dr Michał Bartoszewicz,<br />
adiunkt na Wydziale Ekonomii<br />
i Zarządzania Politechniki Opolskiej<br />
38 kontrola państwowa