âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
âKontrola PaÅstwowaâ nr 6/2011 - Najwyższa Izba Kontroli
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
państwo i społeczeństwo<br />
Zygmunt Kukuła<br />
o udostępnianiu informacji gospodarczych<br />
i wymianie danych gospodarczych,<br />
utworzonych w celach zarobkowych<br />
przez podmioty komercyjne.<br />
Gromadzone przez nie dane nie mają<br />
jednak charakteru rejestru publicznego.<br />
W porównaniu z wymienionymi<br />
wyżej rejestrami nie przysługuje<br />
im cecha zaufania publicznego, choć<br />
dla wywiadowni gospodarczych są<br />
waż nym źródłem informacji, których<br />
udostępnienie wiąże się z koniecznością<br />
poniesienia opłaty. Przedsiębiorca<br />
może przekazać do biura informacje<br />
gospodarcze, jeśli równocześnie<br />
zawarł z nim umowę o udostępnienie<br />
tych informacji innym. Stronami<br />
umowy są wyłączanie przedsiębiorcy<br />
w postaci banków krajowych i zagranicznych,<br />
zakłady ubezpieczeń, SKOK,<br />
przedsiębiorstwa leasingowe, faktoringowe<br />
i forfaitingowe, telekomunikacyjne,<br />
dostarczające media, pośrednicy<br />
kredytowi, spółdzielnie i wspólnoty<br />
mieszkaniowe, przedsiębiorstwa maklerskie.<br />
Po zmianie ustawy w 2010 r.<br />
poszerzony został krąg uprawnionych<br />
do zgłaszania danych do biura; obecnie<br />
są to również wszystkie osoby fizyczne,<br />
firmy windykacyjne oraz inne.<br />
Art. 2 tej ustawy zawiera dosyć rozbudowaną<br />
definicję informacji gospodarczej.<br />
Określa zakres informacji gospodarczej<br />
obejmującej podmioty będące<br />
osobami prawnymi lub jednostkami<br />
organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości<br />
prawnej (m.in. NIP, REGON,<br />
imiona, nazwiska i <strong>nr</strong> Pesel wspólników,<br />
osób zarządzających lub prokurentów),<br />
a także osób fizycznych prowadzących<br />
działalność gospodarczą<br />
na własny rachunek (m.in. numer dowodu<br />
tożsamości i jego nazwę, miejsca<br />
zamieszkania lub adres dla doręczeń).<br />
W zakresie zobowiązań pieniężnych<br />
informacja gospodarcza obejmuje między<br />
innymi kwotę i datę powstania zaległości,<br />
informacje o postępowaniach<br />
dotyczących zobowiązań, o zbywaniu<br />
wierzytelności. Biuro dysponuje więc<br />
informacjami o dłużnikach, wysokości<br />
zadłużenia, fałszywych dokumentach.<br />
Wywiadownie niebędące w strukturach<br />
tego przedsiębiorstwa mogą z nich<br />
korzystać za pośrednictwem zlecającego<br />
usługi przedsiębiorcy, mającego<br />
podpisaną umowę z biurem (przedsiębiorca<br />
występuje o udostępnienie danych<br />
w zakresie wskazanym przez pracownika<br />
wywiadowni).<br />
Działania naruszające prawo<br />
Jak w każdej działalności, tak i w wypadku<br />
wywiadowni gospodarczych,<br />
istnieją pewne ograniczenia natury<br />
prawnej, zabezpieczające przed zbytnią<br />
dowolnością jej prowadzenia. Zasadniczo<br />
wiążą się one z niebezpieczeństwem<br />
naruszania swobód obywatelskich,<br />
zagwarantowanych zarówno<br />
w konstytucji, jak i ustawach szczególnych.<br />
Chronią przed nadużyciem niedozwolonych<br />
metod uzyskiwania informacji,<br />
ale tylko w skrajnych i rażących<br />
wypadkach. Prowadząc działania<br />
wywiadowcze, nie można na przykład<br />
sugerować rozmówcom, że reprezentuje<br />
się jakąkolwiek instytucję publiczną,<br />
przedstawiając się jako jej funkcjonariusz<br />
(tak jak w policji czy innych służbach<br />
specjalnych). Kto bowiem podaje<br />
się za takiego funkcjonariusza bądź wy-<br />
118 kontrola państwowa
Change language