İnklüziv sinifl ərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İnklüziv siniflərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili 95
Ünsiyyət
Kar
Kor və karlıq
Buraya daxildir: dil (işarə dili daxil olaraq),
mətnin təsviri, Brayl şrifti, daktil ünsiyyət, böyük
şrift, əlverişli multimedia, yazılı, audio və
anlaşılan dil, oxuma rahatlığı və həmçinin əlavə
və alternativ ünsiyyət vasitələri,(informasiya
və kommunikasiya texnologiyaları vasitələri ilə
təmin oluna bilən). 90
Audio nöqteyi nəzərdən danışığın səslə qavranmasına
və öz səsinə nəzarətə mane olan bir
şəxsin eşitmə qabiliyyətinin itkisi olarsa (hətta
eşitmə aparatı və digər texnoloji çihazlarla)
şəxs kar sayılır. Mədəni surətdə işarə dilində
danışmağa üstünlük verən şəxsə Kar (böyük K
ilə) kimi istinad edilir. 91
Kar və korluq (ikili hissiyyat pozuntusu kimi
tanınan) görmə və eşitmə pozulmasının birləşməsindən
daha geniş bir anlayışdır. Kar və kor
insanlar tamamilə kar və ya tamamilə kor ola
bilməzlər. Digərlərindən fərqli olaraq, bir çox
kar və korlarda qismən eşitmə və görmə qabiliyyəti
olur. Özümüz və ətrafımız haqqında biliklərimizin
95%-ni görmə və eşitmə ilə qəbul
edirik. Bu iki hissiyatın olmaması hərəkətə,
ünsiyyətə və məlumatın əlda edilməsinə təsir
edir. 92
90. United Nations. (2006) “Convention on the Rights of
Persons with Disabilities - Article 2” page on http://www.un.org/
disabilities/convention/conventionfull.shtml [11 Jan. 2008].
91. Skådalen Resource Centre, p. 14.
92. A-Z to Deafblindness. (2002) “Information about
Deafblindness” page on URL: http://www.deafblind.com/info-db.
html [13 Apr. 2008].