İnklüziv sinifl ərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili

İnklüziv siniflərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili 37
♦ Ardıcıl və düşünülmüş vizual ünsiyyət üsullarının (işarə dili, daktil
əlifbası və işarə-dodaq dili), eşitmə gücləndiricilərinin və səs/nitq
tədrisinin istifadəsı
♦ Təlimat və məsləhət - bir çox eşitmə pozuntusu olan uşaqların özləri
kimi əlilliyi olan və ya onların işarə dilini başa düşə bilən dostları
olmasa, özlərini ictimaiyyətdən təcrid olunmuş hiss edirlər.
Eşitmə pozuntusu olan uşaqların tədrisi üzrə praktiki tövsiyyələr 35,36
♦ Siniflərdə uşaqların U şəkilində oturmalarını təşkil edin. Bu cür
oturmaqla uşaqlar bir birini görə bilər və eştimə qüsurlu şagirdlər
bir-biri ilə işarə dilində, dodaqdan oxuyaraq və mimika ilə ünsiyyət
qura bilər və sinifdə aktiv müzakirələrdə iştirak edə bilərlər.
♦ Qrup şəraitində eşitmə pozuntusu olan şagirdlər üçün o qədər də
asan olmadığına görə üz-üzə təlimat vermək üçün vaxt ayırın.
♦ Eşitmə pozuntusu olan uşaqlarla danışarkən onların üzünə baxın.
♦ Tələsmədən və aydın danışın, yüksək səslə danışmayın.
♦ Qısa, sadə və aydın cümlələrdən istifadə edin.
♦ Formal işarə dilindən istifadə edə bilmirsinizsə “təbii” işarələrdən
istifadə edin (məsələn yorğun, yuxulu, yemək və içmək üçün).
♦ Uşaqdan nə anladığını təkrar etməyini (əgər danışa bilirsə) xahiş
edin.
♦ Sinifdə keçdiyiniz yeni sözləri yazın və hər dərsin sonunda uşağa
verin.
♦ Ünsiyyət dili üçün işarə dilinə (manual ünsiyyət) üstünlük verilsə də
mümkün olan dərəcədə uşağın qalan eşitmə potensialından istifadə
edilməsi üçün surdoloqla (mövcuddursa) bərabər tədrisi həyata keçirin.
35. German Association of the Deaf. (2008) “Was ist Gehörlos? - Tipps für die Verständigung” (What is
Hearing Impairment? Practical Ideas for Communication) page on URL http://www.gehoerlosen-bund.de/
gebaerdensprache/gl_tipps.htm [5 Jan. 2008].
36. Sletmo, E. (2004) Teaching Children with Hearing Impairment in Inclusive Settings. Jakarta: University
of Oslo and Braillo Norway, p. 7.