İnklüziv sinifl ərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İnklüziv siniflərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili 33
Eşitmə itkisi dərəcəsi və potensial təsirlər 31
Eşitmə qabiliyyətinin potensial təsiri zərərin dərəcəsi də daxil olmaqla bir
çox amillərdən (aşağıya bax), həm də erkən diaqnoz və inkişaf, erkən müdaxilə
xidmətləri, valideyn və müəllimlərin iştirakı, həm də eşitmə itkisinin
nə zaman meydana gəldiyi, həmçinin onun əvvəlcədən və ya sonra təməl ünsiyyətdən
sonra olması və dilin artıq inkişaf etməsindən asılıdır.
Koxlear implantlar
Koxlear implantları gələcəkdə eşitmə pozuntusu olan uşaqların təhsilinə
kömək edəcək. Bu artıq dünyanın bir çox ölkələrində, inkişaf edən ölkələr
daxil olmaqla tətbiq olunur. Keçmişdə koxlear implantlar bahalı idi. Lakin
ilk “yerli” koxlear implantı 2005-ci ildə Hindistanda tətbiq olunduğundan,
gözlənilir ki, dünyada eşitmə pozuntusu olan bir çox insanın bu yeni innovativ
texnologiyanı əldə etməyə imkanları olacaq.
Koxlear implant tam kar, yaxud səsi pis eşidən insanlar üçün istifadə olunan
cərrahi implant olunmuş cihazdır. Nəticədə, əvvəl heç vaxt eşidə bilməyən
uşaqlar səsi eşidəcəklər. Bu uşaqlara loqoped və konsultasiya lazım
olacaq. Bir çox uşaqlara (və böyüklərə) bəzi səslərin bezdirici və narahatedici
ola bildiyinə görə səsə öyrəşmək üçün bir neçə ay və il lazım ola bilər.
1985-ci ildə sınaqdan keçirilməsi üçün ilk dəfə təsdiq olunduğundan, koxlear
implant əsas maraqlı tərəflər arasında, xüsusilə də “karlar cəmiyyəti”
daxilində mübahisələr yaradıb. Koxlear implant karlar mədəniyyətinə ciddi
təhlükə yaradırmı? Koxlear implantlı insanlar eşitmə dünyasının üzvləri
kimi effektiv fəaliyyət göstərə bilərlərmi? Nəticələr cərrahiyyə və terapiya
xərclərini əsaslandırırmı? Mübahisələrə baxmayaraq, dünyada təxminən
8000 uşağın koxlear implantı var 32 və bu rəqəmlər həmçinin inkişafda
olan ölkələrdə belə artır.
31. Hands & Voices. (2005) “Description of Degree of Hearing Loss Versus Potential Effects” page on
URL http://www.handsandvoices.org/resources/coGuide/05_Lossvseffct.htm [11 Jan. 2008].
32. Public Broadcasting Services. (2008) “Cochlear Implants” page on URL http://www. pbs.org/wnet/
soundandfury/cochlear/index.html [9 Jan. 2008].
Change language