İnklüziv sinifl ərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Bu vəsait Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə “Regional İnkişaf” İctimai Birliyi
tərəfindən icra olunan “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının
artırılması” layihəsi çərçivəsində tərcümə edilmiş və nəşr olunmuşdur.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
78 İnklüziv siniflərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
Sosial, Emosional və Davranış çətinlikləri
osial, emosional və davranış çətinlikləri” tam aydın bir ümumi termin
“Sdeyil və buna görə də onu düzgün müəyyənləşdirmək çətindir. Buna
baxmayaraq, bu termində sadalanan bir çox uşaq və gənclər onların məktəbdəki
təhsilinə və daha geniş sosial təcrid vəziyyətini risk altına qoyan
xronik çətinliklərlə qarşılaşırlar. 74
Sosial cəhətdən məqbul olan davranış bir mədəni, dini və ənənəvi məzmundan
digərinə çox fərqlənir. Buna görə də, sosial, emosional və davranış çətinlikləri
uşaqların şərait və vəziyyətindən çox asılıdır.
Müxtəlif əlilliyi olan uşaqların fərdi (aparıcı) ehtiyacları valideynlər və
müəllimlər tərəfindən lazımi şəkildə düzgün həll olunmadığı halda onların
sosial, emosional və davranış problemləri yarana bilər.
Sosial, emosional və davranış çətinlikləri olan uşaqları nə xarakterizə
edir? 75,76
♦ Sosial çətinliyi olan uşaqlar digər uşaqlar və/və ya böyüklər ilə təmasda,
oyunda və qarşılıqlı əlaqədə maneələrlə üzləşirlər.
♦ Emosional çətinliklərlə üzləşən uşaqlar öz hissləri ilə mübarizə aparırlar
(qorxu, kədər, təklik, əhval və depressiya və s.).
♦ Valideyn və müəllimlər tez-tez çətinlik çəkərkən və impulsiv, aqressiv
və gözlənilməz davranışlara səbəb olarkən, davranış çətinlikləri
olan uşaqlar öz davranışlarını idarə etməkdə çətinlik çəkirlər.
Sosial, emosional və davranış çətinlikləri olan uşaqlar:
♦ Ümumiyyətlə qeyri-adi davranırlar.
74. Social Emotional and Behavioural Difficulties Association. (2006) “Definitions - SEBD and Its
Overlap with Disruptive and Anti-Social Behaviour, Mental Health Difficulties and ADHD” page on http://
www.sebda.org/resources/articles/DefiningSEBD.pdf. [14 Jan. 2008].
75. Anderson, R. (2007) “Mappeoppgave i spesialpedagogikk” (Paper on “Special Pedagogy”) page on
URL: http://engel.stud.hive.no/5%20semester/spes%20ped. html [14 Jan. 2008].
76. Kinge, E. (2000) “Empati hos vuxna som möter barn med särskilda behov“ (Paper on “Empathy
Among Adults who Interact with Children with Special Needs”). Stockholm: Studentlitteratur AB.