İnklüziv sinifl ərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili

6 İnklüziv siniflərdə əlilliyi olan uşaqların təhsili
Pozuntu - > Əlillik - > Məhdudiyyət
Pozuntu əlilliyə səbəb ola bilər ki, bu da öz növbəsində məhdudiyyətə gətirib
çixara bilər. Məhdudiyyət tez-tez sosial və iqtisadi kənarlaşmaya səbəb
olur. Kənarlaşma çoxaldıqca, cəmiyyət əlil insanların ehtiyaclarından və
onların üzləşdiyi problemlərdən az xəbərdar olur. Bu uzaqlaşma əlilliyi olan
uşaqların ehtiyaclarını anlamağa maneə törədə bilər.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) Pozuntu, Əlillik və Məhdudiyyəti 2 bu
çür müəyyən edir:
♦ Pozuntu
Bədən quruluşunun və ya funksiyasının müvəqqəti və ya daimi psixoloji
və ya fizioloji pozuntuları. Bu pozuntular zehni (yaddaş, şüur) və
ya duyğu, daxili (ürək, böyrək) və ya xarici orqan (baş, bədən və ya
bədən hissələri) pozuntuları ola bilər
♦ Əlillik
♦ Əsasən məhdudiyyət səbəbindən yaranan və insan üçün normal hesab
edilən fəaliyyət diapazonu daxilində baş verən məhdudiyyət
yaxud qeyri-qabillik.
♦ Məhdudiyyət
Məhdudiyyət yaş, cins, sosial və mədəni faktorlardan asılı olaraq
normal hesab edilən bir yaxud, bir neçə funksiyanın icrasını məhdudlaşdıran,
yaxud ona mane olan pozuntu, yaxud əlillik səbəbindən
yaranır.
Bu təsnifatlara bir sıra maraqlı əsaslara görə hələ də üstünlük verilir.
Buna baxmayaraq, “məhdudiyyət” termini bir çoxları tərəfindən
diskriminasiyaedici və köhnəlmiş hesab edilir.
Əgər uşaqların aşağıda göstərilən imkanları olarsa bir çox əlillik pozuntularının
təsiri azaldıla bilər:
2. Barbotte, E. / Guillemin, F. / Chau, N. / Lorhandicap Group. (2001) “Prevalence of Impairments,
Disabilities, Handicaps and Quality of Life in the General Population: A Review of Recent Literature,”
in Bulletin of the World Health Organization, Vol. 79, No. 11, p. 1047. URL: http://www.unnati.org/pdfs/
books/research-eng.pdf [11 Jan. 2008].